Болеста на Брус Вилис: Што е афазија и како се развива?

Пред да одекне непријатната вест за болеста на славниот актер Брус Вилис, повеќето немаа ни слушнато за Афазија. Тоа е болест каде не постојат две лица со идентични манифестации на афазија: афазијата е специфична во секој поединечен случај.

Сите човечки суштества користат јазик. Да зборуваме, да ги најдеме вистинските зборови, да се разбереме, да читаме, да пишуваме, да гестикулираме - сето тоа значи употреба на јазикот. Ако поради повреда на мозокот една или повеќе компоненти на јазикот при употреба престанат да функционираат, се јавува афазија.

Афазија (а = не, фазија = говор) значи неможност да се каже што се мисли. Со други зборови, лицето со афазија повеќе не може да го користи јазикот како пред болеста. Покрај јазичното нарушување, се јавуваат и следните проблеми со афазија: свесно дејствување преку доживување на околината преку концентрација, преземање иницијатива и помнење.

Луѓето со афазија повеќе не можат да прават две работи во исто време. Многу луѓе се чувствуваат фрустрирани кога патуваат во странство затоа што не можат јасно да кажат што би сакале или не можат да разберат што велат другите околу нив. Дури и во земји чии јазици добро сме ги совладале, ова искуство може да се случи во ситуации како, на пример, кога посетуваме лекар. Во земјите чии јазици ги зборуваме полошо, нашата способност да комуницираме со локалното население е значително намалена, а честопати не успеваме ниту да нарачаме храна што ја сакаме. Луѓето кои страдаат од афазија ги имаат овие искуства на дневна основа.

Значи, афазијата е јазично нарушување. Не постојат две лица со идентични манифестации на афазија: афазијата е специфична во секој поединечен случај. Тежината и степенот на афазија зависат, меѓу другото, од локацијата и сериозноста на оштетувањето на мозокот, претходно стекнатата јазична компетентност и типот на личноста на пациентот.

Некои луѓе со афазија можеби добро го разбираат јазикот, но имаат проблем да ги најдат вистинските зборови или да состават реченици. Други кажуваат многу, но тоа што го кажуваат или воопшто не е разбирливо или е тешко да се разбере; тие имаат големи проблеми со разбирањето на јазикот. Во повеќето случаи, луѓето со афазија се некаде помеѓу овие две крајности. Важно е да се има предвид дека интелектуалните способности на лицата со афазија се зачувани.

Речиси во секој развој на афазија доаѓа до спонтано закрепнување на јазикот. Целосното закрепнување е ретко или речиси никогаш. Сепак, со упорно вежбање, и со многу труд и истрајност, можен е напредок.

Развој на афазија

Афазијата е предизвикана од повреда на мозокот. Најчестото потекло на таквата повреда е васкуларно нарушување. Често се нарекува мозочен удар, инфаркт или апоплексија. Медицинското име е CVA: Cerebral (мозочен/церебрален) Vascular (васкуларна) Accident (удар). Други причини за афазија се, на пример, траума (повреди на главата како при сообраќајна несреќа) или тумор на мозокот.

Кислородот и гликозата се потребни за функционирање на мозокот. Кога е нарушена циркулацијата на крвта во дел од мозокот, или поради мозочен удар или некое друго оштетување на мозокот, мозочните клетки на тоа место умираат. Различни делови од мозокот имаат различни функции. Кај повеќето луѓе, областите на мозокот кои се поврзани со употребата на јазикот се наоѓаат во левата хемисфера. Кога овие области се повредени, се јавува афазија.

Кои дополнителни проблеми се јавуваат при афазија?

Ретки се случаите некој да има „само“ афазија. Покрај јазичните области, често се повредени и други делови од мозокот. Така, дополнителни проблеми при афазија вклучуваат:

- Хемиплегија (hemi = половина, plegia = парализа). Десната страна на телото обично е хемиплегична кај луѓето со афазија. Работата на мускулите на страната на телото погодена од хемиплегија е нарушена, што потоа влијае на општата работа на мускулите.

- Губење на видот на едната страна од видното поле (хемианопсија, hemi = половина, opsia = да гледа). Во повеќето случаи, човекот може да види сè што е во видното поле на онаа страна од телото што е здрава, но не ги гледа работите што се во видното поле на страната на телото погодена од нарушувањето.

- Често не знаат да извршат некое дејство (апраксија, а = не, praxis = да изврши). Едноставните дејства како што се облекувањето, јадењето и пиењето може одеднаш да станат неостварливи како „свесни“ дејства. На пример, некој што боледува од апраксија не знае како да изгаси свеќа (свесно дејство), иако автоматски ќе изгасне кибрит што му гори во раката и може да го изгори (несвесно дејство).

- Проблеми со јадење, пиење и голтање (дисфагија, dys = лошо, phagia = голтање). Поради повреди на мозокот, мускулите на бивентерот и голтањето може да бидат засегнати. Ова може да го отежне јадењето и пиењето. Поради парализа и губење на осетот во делот на лицето, плунката може неконтролирано да истекува од аголот на устата.

- Проблеми со помнењето. Јазикот игра голема улога во меморијата. Поради јазични проблеми, меморијата може да биде нарушена. Затоа, секогаш запишувајте неколку зборови како потсетник; ќе му олесни на лицето со афазија да запомни нешта.

- Разлика во реакцијата. Афазијата може многу да го промени начинот на кој реагирате на настаните. Ова се должи на тешката контрола на емоциите. Во некои случаи, луѓето со афазија ќе се смеат и плачат многу почесто отколку пред болеста. Можно е да престанат да плачат или да се смеат, исто така, ќе им биде многу потешко сега отколку пред почетокот на афазијата.

- Епилепсија. За време на опоравувањето на мозокот од повреда, се формира лузна. Понекогаш оваа лузна може да предизвика таканаречен „краток спој“ во мозокот. Потоа се јавуваат конвулзии на телото, проблемите со дишењето се чести, па дури и губење на свеста. Иако епилептичната епизода трае само неколку минути, таа настанува неочекувано и предизвикува голем страв кај личноста кај која се јавува, но и кај нејзиното семејство.

Оваа листа во никој случај не е детална листа на дополнителни проблеми со афазија. Симптомите на афазија и дополнителните последици се единствени за секое човечко суштество. Секој од горенаведените проблеми може но не мора да се појави во комбинација со афазија.

реклама

Зошто треба да ставите алуминиумска фолија зад рутерот?

Read more

Голем месечен хороскоп за април 2024: Ретрограден Меркур им ги мрси конците на неколку знаци

Read more

Едноставен и брз метод: Белите патики повторно ќе изгледаат како нови

Read more

Како е поврзано пиењето кафе со ракот на дебело црево?

Read more

Вести

Откријте го врвното искуство на гледање со FUEGO Electronics и новата серија 720GTV на Google TV

Read more

Телескопот Euclid се одмрзна и повторно ѕирка во темната вселена

Read more

Заврши историската приватна мисија на Intuitive Machines, лендерот заспа засекогаш

Read more

Повлечена студијата која тврди дека во Индонезија е пронајдена 27.000 години стара пирамида

Read more
 

Гик

Астронаутите ќе однесат растенија на Месечината во 2026 година

Читај повеќе

Како да го изберете вистинскиот паметен телефон за вас?

Читај повеќе

Откријте го врвното искуство на гледање со FUEGO Electronics и новата серија 720GTV на Google TV

Читај повеќе

Телескопот Euclid се одмрзна и повторно ѕирка во темната вселена

Читај повеќе
  • play_arrow
  • filter

Што донесе бесплатното ажурирање за Gran Turismo 7?

Читај повеќе

Климатските промени ја забавија ротацијата на Земјата

Читај повеќе

Зошто треба да ставите алуминиумска фолија зад рутерот?

Читај повеќе
  • filter

Гејминг симулаторот Pagani Huayra R изгледа импресивно

Читај повеќе

Драмата продолжува: TikTok под истрага, ѝ се заканува тужба

Читај повеќе