Глобалните економски кругови на почетокот на оваа година беа затекнати од друга вест која покажа дека светот „се враќа таму каде што започна“ - имено, во Азија.
Попрецизно – центарот на светот. Кина и Индија се местата каде се случија првите цивилизациски пробиви, а сега ситуацијата е таква што Индија е земја со најголем економски раст меѓу „големите земји“, дури 8,4 отсто, што е повеќе од петте отсто што Кинезите едвај ги постигнуваат по забавувањето од пред неколку години.
За работите да бидат уште поимпресивни, Индија ќе стане трета по големина економија во светот до 2030 година, по Кина и САД, додека со ова темпо ќе го достигне второто место до 2075 година, пред САД.
По сето ова доаѓа највпечатливата информација, а тоа е дека во 2024 година Индија го постигна незамисливото - само еден процент од нејзиното население сега живее под прагот на сиромаштија од 2,15 долари на ден.
Успеа да го стори тоа и покрај класичните економски теории кои велат дека „бегството од сиромаштија“ бара индустријализација и движење на луѓето од руралните области во градовите, како во Британија во 19 век или во Кина на крајот на 21 век.
Goldman Sachs во својот извештај ги наведува следниве како силни страни на Индија: раст на населението, капитални инвестиции и зголемена продуктивност на работниците, но и намален број на издржувани лица.
Економистот специјализиран за Индија, Сантану Сенгупта, исто така, во својата анализа изјави дека во следните две децении, Индија ќе има еден од најниските соодноси на зависни и вработени меѓу регионалните економии.
Ако ги споредиме овие бројки со податоците од пред точно 30 години, ќе видиме дека во 1995 година речиси 50 отсто од населението на Индија живеело во апсолутна сиромаштија.
Во тоа време, бројот на сиромашните Индијци го надмина целото население што живее во земјата во 1947 година, кога таа се стекна со независност и ја собори британската власт. Ова се нарекува ендемичен недостаток на напредок во Индија и маѓепсан круг на сиромаштија.
Намалувањето на под еден процент е изненадувачки бидејќи пркоси на две економски теории кои важат на Запад долго време: првата е дека бегството од сиромаштијата може да се случи само со силна индустријализација и преселување на жителите од руралните области во градовите, со замена на земјоделството со индустриско производство, а втората е дека бегството од сиромаштијата се случува кога жените масовно влегуваат на пазарот на трудот.
Бројките, сепак, покажуваат дека 40 отсто од индиското население сè уште е вработено во земјоделството, а дека процентот на вработени жени е само 20 отсто.
Од луѓето кои излегле од сиромаштија, според кинеските истражувања, околу 37 отсто се преселиле од земјоделството во друга индустрија, во Мексико тој процент бил десет отсто, додека во Јужна Африка бил само седум отсто.
Овие бројки се импресивни затоа што покажуваат дека Индија излегува од сиромаштија без да ја промени структурата на нејзината економија (земјоделството сè уште е окупација на мнозинството) или социолошките обрасци - четири петтини од Индијките сè уште се домаќинки.
Ова е во целосна спротивност со Источна Азија, каде што жените зазедоа многу позиции во работната сила, но во исто време станаа помалку заинтересирани за брак и деца - што се рефлектира во минимум наталитетот во Кина, Јужна Кореја или, поточно, Јапонија.
Ова не значи дека во Индија не се појавуваат мегалополиси и дека луѓето не се селат во градовите, но, според анализата на The Economist, миграцијата во градовите можеби помогнала и со зголемување на вредноста на оскудната рурална работна сила, со зголемување на платите за луѓето кои останале на село.
Да додадеме на ова дека Индија ја претрпе најголемата реформа во снабдувањето со вода во изминатите неколку години, при што скоро секое домаќинство сега добива проточна вода за пиење. И тоа секако придонесе да останеме во земјоделскиот сектор.
Затоа Индија успеа да стане високо дигитализирана, но во исто време да го зачува земјоделскиот сектор и руралните жители. Структурата на семејството и социјалните обрасци (не е изненадувачки со оглед на традиционалистичките визии на премиерот Нарендра Моди) останаа исти. И земјата е истргната од канџите на сиромаштијата.
Овој пример сега се изучува во економските училишта затоа што покажува дека е можно да се избегне создавање пренатрупани мегалополи и да се промени социјалното ткиво на една земја, а сепак да се постигнат импресивни економски резултати.
Следно? Следните 20 години претставуваат временски прозорец во кој Индија треба да ги прошири своите производствени капацитети, пазар на услуги и инфраструктура, според Сенгупта.
Можеби идеолошката позадина на Моди беше движечката сила. Во 2022 година, тој објави дека следната цел е „деколонизација на индискиот ум“ и ја лансираше идејата за „Аханд Бхарат“: неподелена или Голема Индија. Тој сè повеќе почна да ја нарекува Индија Бхарат и велеше дека Индија е една од најважните светски цивилизации и како таква треба да биде светска политичка суперсила - покрај САД, Кина и Русија, и економска сила, без да го менува своето јадро.
Во секој случај, Индија стана нешто сосема уникатно во историјата на светската економија и овој пример секако ќе биде анализиран, ако не и копиран.
