Скоро еден месец откако Европската Унија ја одобри првата безбедна и ефикасна вакцина за коронавирус, изработена од BioNTech и Pfizer, илјадници Европејци веќе ја примија првата доза.
Другите земји низ светот, вклучувајќи ги САД, Израел, Обединетите Арапски Емирати и Бахреин, исто така, започнаа да ги вакцинираат своите граѓани, додека другите земји се очекува наскоро да започнат со вакцинирање.
Со веќе купените милиони вакцини и аранжманите за нивно натамошно купување, се предвидува светот да стане имун на коронавирусот до 2023 година, многумина да се надеваат дека животот тогаш ќе се врати каков што беше пред пандемијата.
За помалку од една година, пандемијата ги шокираше економиите на повеќето земји во светот и на колена доведоа многу индустрии, вклучително и индустријата за патувања и туризам, која дава голем придонес за стопанствата на мнгу земји.
Овие индустрии едвај чекаат целиот свет да стане имун на коронавирусот за да проработат повторно, бидејќи економските загуби со кои се соочуваат земјите ширум светот се катастрофални.
Затоа многу земји веќе работат на „вакцина пасоши“ за да овозможат продолжување на патувањата и туризмот.
Бројот на земји од ЕУ кои обезбедуваат и бараат „вакцина пасоши“ се зголемува
Уште во април 2020 година, SchengenVisaInfo.com објави дека штом вакцината конечно стапи на сила, можно е од патниците да се побара да достават доказ дека се вакцинирани против коронавирус за да влезат во земјите членки на Европската Унија и Шенген зоната.
Официјален претставник на ЕУ тогаш потврди дека ќе биде потребен доказ за вакцинација за да се аплицира за шенгенска виза и да се влезе без виза.
Сега, десет месеци подоцна, последната земја што ги објави своите планови за повторно воведување документ со кој се докажува дека нејзиниот носач е вакциниран против коронавирус е Данска.
Данското Министерство за здравство на почетокот на јануари објави дека работи на „вакцина пасош“ за данските патници, кој наскоро ќе им биде достапен на сите дански граѓани кои се вакцинирани против COVID-19. Документот ќе се користи за патувања во земји каде вакцинацијата станува задолжителна за влез.
Грчкиот премиер Кирјакос Мицотакис дури и испрати писмо на претседателката на Европската комисија Урсула фон дер Лајен, во кое ја повикува Комисијата да воведе потврда за вакцинација против коронавирус за да се олесни патувањето.
Од друга страна, Кипар предупреди на почетокот на декември 2020 година дека до март 2021 година, неговите гранични власти ќе дозволат влез на секој што може да покаже доказ дека бил вакциниран, покрај тоа што ќе треба редовно влегување (пасоши, визи, итн.).
Други земји, како што се Исланд и Унгарија, веќе го применуваат барањето за таканаречен „имунитетски пасош“, што во основа е доказ дека патникот претходно бил заразен со коронавирус (но веќе го нема) и сега има антитела.
Иако Унгарија во моментов не дозволува скоро никој да влезе на нејзината територија, оние од други земји на ЕУ кои можат да докажат дека веќе имале вирус, можат да влезат од почетокот на септември.
Туристичките организации против „вакцина пасошите“
И покрај фактот дека многумина ја поздравуваат оваа идеја со цел да ги оживеат патувањата и туризмот, особено во Европа, многумина се спротивставуваат на оваа идеја, инсистирајќи на тоа дека ќе го одложи повторното отворање на светот на патувањата.
Патнички експерти на Светскиот совет за патувања и туризам (WTTC), форум за туристичката индустрија, сметаат дека ќе биде потребно значително време за вакцинирање на мнозинското население во светот, особено оние во помалку напредните земји.
Според претседателот и извршен директор на WTTC, Глорија Гевара, досега само многу мал дел од светската популација е вакцинирана и затоа, смета таа, на оние на кои не им е дозволено да патуваат со негативни резултати од тестот за коронавирус.
На воведувањето на „вакцина пасош“ се спротивстави на друга група, од сосема друга причина
Ана Бедуши, академик од Универзитетот во Ексетер, инсистира на тоа дека таквото барање би ги ризикувало основните права на Европејците со поделба на луѓето во категории врз основа на нивниот здравствен статус.
„Може да се создадат нови разлики помеѓу индивидуите врз основа на нивниот здравствен статус, што потоа може да се искористи за да се утврди степенот на слобода и права што можат да ги уживаат“, рече Бедуши, инсистирајќи на тоа дека „вакцина пасошите“ покренуваат суштински прашања за заштита на приватноста на податоците и човековите права.
Антиваксерските групи, водени од голема количина лажни вести и теории на заговор што траат со месеци, исто така ја отфрлија идејата.
Студија спроведена од Институтот за глобално здравје иновации (IGHI) Империјал колеџ во Лондон и YouGov за подготвеноста на луѓето за вакцинација, спроведена во 15 земји, покажа дека само околу 51 процент од учесниците биле подготвени да се вакцинираат во 2021 година.
Француските граѓани биле најмалку подготвени да ја примат вакцината, а само 35 проценти од испитаниците од Франција изјавиле дека ќе ја земат вакцината веднаш штом ќе им биде понудено.
Што ќе се случува ако вакцинацијата против коронавирус стане задолжително барање за патниците?
Ако вакцинацијата стане услов за граѓаните на ЕУ да патуваат во други земји на ЕУ и за државјани на трети земји во Шенген зоната, тогаш ќе се случат неколку работи.
Прво, ако ЕУ ги обврзува патниците да се вакцинираат, дури и ако невакцинираните патници најдат дупка во барањето и успеат да влезат на територијата на ЕУ, давателите на патничко осигурување може да одбијат да ги покријат.
Претставници на неколку даватели на патничко осигурување минатиот декември потврдија дека ако ЕУ ја направи вакцинацијата задолжителна за патниците со право да влезат на нејзината територија, таа ќе ги ажурира своите политики во согласност со регулативите на ЕУ, што значи дека ќе одбие покривање на оние кои не биле вакцинирани.
Второ, на патниците од трети земји, кои сè уште не обезбедиле вакцини и чија популација ќе ја прими вакцината можеби на крајот на годината или следната година, практично ќе им биде забранет влез во Европа.
Покрај тоа, бидејќи повеќето земји ширум светот планираат да ја завршат вакцинацијата за целото нивно население дури некаде во 2022 година, тоа значи дека туристичката индустрија нема да може да започне постепено враќање на нивото на пред-пандемијата сѐ додека не се вакцинираат сите, што може да потрае доста време.
