Во секојдневието, често се наоѓаме во ситуација кога некој ни доверува тајна. Тоа може да биде пријател, член на семејството или колега, а довербата што ни ја укажуваат носи со себе чувство на одговорност, но и тежина.
Во исто време, нашите партнерски врски се градат врз искреност, блискост и отвореност. Понекогаш, токму тие вредности нè наведуваат да се запрашаме: дали е во ред да ја споделиме тајната што ни ја довериле други со личноста што ја сакаме најмногу?
Ова прашање не е едноставно. Од една страна, постои силното чувство дека партнерот е нашата најблиска личност, некој со кого сакаме да ги делиме сите радости, грижи и предизвици. Во многу врски, постои непишано правило дека „нема тајни меѓу нас“, дека сè што се случува е заедничко, па дури и мислите и чувствата што ни ги доверуваат други. Оваа интимност создава чувство на заеднички фронт против светот, на тим што функционира како едно.
Но, од друга страна, секоја доверена тајна е посебен вид обврска. Кога некој ви ја открива својата најдлабока грижа или проблем, тој очекува дека ќе ја задржите за себе, дека нема да ја пренесете понатаму, без разлика на тоа колку ви е блиска другата личност. Довербата е деликатна работа – лесно се руши, а тешко се гради. Ако ја изневерите, последиците може да бидат далекусежни: губење на пријателство, нарушување на репутацијата, па дури и создавање на тензија во сопствената врска.
Психолозите често истакнуваат дека споделувањето тајни може да ја зајакне интимноста меѓу партнерите, но исто така може да создаде чувство на вина или оптоварување. На пример, ако некој ви довери нешто навистина сериозно, а вие чувствувате дека не можете да го носите тој товар сами, природно е да посакате да го споделите со партнерот. Тој може да ви понуди поддршка, совет или едноставно да ве разбере. Но, што кога тајната не е ваша да ја споделите? Дали вашата потреба за олеснување е поважна од довербата што ви е укажана?
Ситуацијата станува уште покомплицирана кога тајната не влијае директно на вашиот партнер или на вашата врска. На пример, ако пријател ви открие личен проблем што нема никаква врска со вашиот заеднички живот, тогаш навистина нема морална или практична причина да ја споделите таа информација. Напротив, со тоа ја ризикувате довербата на пријателот и ја ставате во непријатна позиција и вашата сакана личност, која можеби не сака да биде вклучена во туѓи проблеми.
Сепак, има ситуации кога споделувањето на тајна со партнерот може да биде оправдано, па дури и неопходно. Ако тајната што ви е доверена се однесува на нечија безбедност, здравје или живот, моралната обврска да се заштити нечиј интерес може да биде посилна од обврската за доверливост. Во такви случаи, особено ако партнерот може да помогне, споделувањето станува чин на грижа и одговорност.
Во реалноста, границите се секогаш заматени. Некои луѓе се чувствуваат комотно да ги споделуваат сите информации со својот партнер, сметајќи дека тоа е дел од нивната блискост. Други, пак, строго ги почитуваат границите на доверливоста, дури и по цена на тоа да носат тежок товар сами. Всушност, најздравите врски се оние каде што партнерите отворено разговараат за овие прашања и заедно ги поставуваат границите. Довербата не значи дека мора да се сподели сè; понекогаш, токму почитувањето на приватноста на другите е најголемата лојалност што можете да ја покажете кон својот партнер.
Многу експерти по комуникација и психолози советуваат дека, ако ве оптоварува доверена тајна, најдобро е да му кажете на партнерот дека носите емоционален товар, без да ги откривате деталите. На тој начин, добивате поддршка, а сепак ја почитувате довербата што ви е укажана. Ако, пак, чувствувате дека не можете да ја носите тајната сами, секогаш можете да побарате дозвола од лицето што ви ја доверило – да прашате дали е во ред да ја споделите со партнерот. Ова е најчесниот и најпочитуваниот пристап.
Од друга страна, важно е да се има на ум дека секое дополнително лице што ја знае тајната ја зголемува можноста таа да излезе на виделина. Дури и најдоверливите партнери не се имуни на искушението да споделат нешто понатаму, особено ако сметаат дека тоа е во интерес на некој друг. Затоа, секогаш треба да се размисли за последиците – не само за себе, туку и за лицето што ви ја доверило тајната.
Во суштина, дилемата околу тоа дали е во ред да се споделуваат доверени тајни со партнерот е прашање на вредности, граници и почитување. Не постои универзален одговор; секој однос е различен, секоја тајна е различна, секој партнер е различен. Она што е најважно е да се биде искрен – и со себе, и со партнерот, и со оние што ви ја доверуваат својата ранливост.
Во светот на блиските односи, довербата е валута што се заработува со години, а се губи за миг. Затоа, мудроста е да знаете кога да зборувате и кога да молчите. Понекогаш, најголемата љубов кон партнерот не е во тоа да му ја кажете секоја тајна, туку во тоа да го заштитите од товарот што не е негов да го носи, а истовремено да ја почитувате довербата на оние што ви ја укажале.
Како што пишува Psychology Today, најздравите врски се оние во кои партнерите се доволно блиски да можат да споделат сè, но и доволно зрели да знаат кога не треба да го сторат тоа. Во крајна линија, секогаш е подобро да се запрашате: „Дали оваа тајна е моја да ја споделам?“ Ако одговорот е „не“, можеби токму тоа е најдобриот начин да покажете почит – и кон пријателот, и кон партнерот, и кон себе.
