Замислете да се чувствувате како сите што ги познавате, сè околу вас, сè што мислите и чувствувате, дека сѐ е лажно и бесмислено. Замислете дека не можете да им верувате на сопствените сетила кои ве информираат за она што моментално се случува во вашето искуство во прво лице. Замислете дека наместо да бидете во овде-и-сега, се чувствувате како одвоен набљудувач, гледајќи се себеси од исклучена гледна точка без начин повторно да се поврзете со реалноста.
Ако ви станува сѐ појасно дека имате тешкотии во справувањето со менталното здравје, знајте дека не сте сами. Не е невообичаено да доживувате чувства на стрес, тага, раздразливост, неспособност за справување и со најмалите ситници или други ментални здравствени предизвици во текот на животот. Лесно е да се потпадне на тие чувства и лесно се трупаат едно врз друго, засенувајќи сѐ друго. Често се претвораат во еден амалгам на беспомошност, а тоа е најпоразителното чувство. Реално, далеку од тоа дека сѐ е црно, иако на моменти не се гледа ни нијанса на сиво.
Живееме во услови на пандемија, времиња кои никој не можеше да ги предвиди, а уште помалку да се подготви за нив. Пандемијата и сите нејзини придружни ефекти – финансиската, социјална и духовна криза, оддалеченоста, самотијата – послужија како катализатор на состојбите во кои веќе се наоѓавме, а сега само се ставија „на стероиди“.
Прашањето „Како си?“ стана најтешкото прашање за одговарање, дури и потешко за лажирање. Ако е некаква утеха, барем јас лично престанав да го користам клишето „Океј“, зад кое често се кријат многу не-океј работи. Не, не сум океј. Никој од нас не е океј.
Актуелната состојба во која живееме ме натера да копам подлабоко во причините за тоа и најчесто доаѓав до еден ист одговор – комуникација. Со себе, со другите луѓе, со светот. Комуникацијата е „очигледен одговор на болните поделби меѓу себе и другите, приватното и јавното, и внатрешната мисла и надворешниот свет.“ Како што кажува самата дефиниција, комуникацијата е тешко да се дефинира на конзистентен начин, бидејќи вообичаено се користи за да се опише широк опсег на различни однесувања (пошироко: „пренос на информации“), или за да се ограничи она што може да се вклучи во категоријата „комуникација“ (на пример, неопходност на „свесна намера“ да се убедува). Џон Питерс тврди дека тешкотијата да се дефинира комуникацијата произлегува од фактот дека комуникацијата е и универзален феномен (бидејќи секој комуницира) и специфична дисциплина на институционалните академски студии.
Но, академската мисла ми дава малку утеха кога сум соочена со сопствените мисли (и стравови). Колку и да звучи страшно, мора да се комуницира повеќе и подобро. Стравот е опасен, парализира. Секоја комуникација „запнува“ поради страв, најчесто од можните исходи. Ама кога ќе размислиме трезвено, она од кое најмногу се плашиме или е најневеројатното црно сценарио или баш она што ќе ги помести работите од мртва точка.
Меѓутоа, ако овие чувства се појавуваат често и влијаат на вашата секојдневна рутина, треба да побарате помош. Ако вашите чувства ескалираат во мисли за самоповредување или самоубиство, веднаш јавете се на која било кризна служба. Затоа, за свое добро и за доброто на драгите луѓе кои се околу нас, ајде да дознаеме повеќе за тоа што да правите ако имате тешкотии во справувањето со менталното здравје.
Што е ментално здравје?
Според Светската здравствена организација (СЗО), менталното здравје е состојба на благосостојба во која поединците ги реализираат своите способности, се справуваат со секојдневните стресови од животот, работат продуктивно и придонесуваат за својата заедница. Меѓутоа, кога некој ќе наиде на тешкотии во животот, тие борби може негативно да влијаат на неговото ментално здравје со нарушување на нивните мисли, расположение и однесување со текот на времето. На пример, СЗО забележува насилство и социо-економски притисоци како два примера од многуте ризици за менталното здравје.
Што е нарушување на менталното здравје?
Нарушувањето на менталното здравје (или ментална болест) се дефинира како повремена или хронична состојба која влијае на размислувањето, чувството, расположението или однесувањето на една личност. Некои примери на нарушувања на менталното здравје се депресија, анксиозност, биполарно растројство и шизофренија.
Повеќето луѓе ќе доживеат нарушување на менталното здравје во текот на нивниот живот. И покрај тоа, за жал, постојат многу заблуди што сè уште ги опкружуваат. Овие заблуди често ги оставаат засегнатите поединци да се чувствуваат сами, неразбрани и како нивните гласови се нечуени. Меѓутоа, ако се борите со нарушување на менталното здравје, тоа не е ваша вина и ви е достапна помош.
Кои се симптомите на нарушување на менталното здравје?
Ако имате тешкотии во справувањето со менталното здравје, имајте предвид дека следните симптоми може да бидат знаци на основно нарушување на менталното здравје:
- Мисли да се повредите себеси или другите
- Чести или постојани чувства на тага, лутина, страв, грижа или анксиозност
- Чести емоционални испади или промени во расположението
- Конфузија или необјаснето губење на меморијата
- Заблуди или халуцинации
- Силен страв или вознемиреност за зголемување на телесната тежина
- Драматични промени во навиките за јадење или спиење
- Необјаснети промени во училишните или работните перформанси
- Неможност да се справите со секојдневните активности или предизвици
- Повлекување од општествени активности или врски
- Пркосење на авторитет, кражба или вандализам
- Употреба на супстанции, вклучително и алкохолизам или употреба на нелегални дроги
- Необјаснети физички заболувања
Што треба да направите ако имате тешкотии во справувањето со менталното здравје?
Запомнете, не треба сами да се борите со вашите мисли. Вие сте важни и вашиот живот има вредност. Не се срамете да побарате помош. Постојат здрави начини да ја вратите контролата врз вашиот живот и да се справите со менталните борби со кои се соочувате. Разговорот со некого за менталните борби со кои се соочувате може да помогне да се намали навидум моќното влијание што тие борби го имаат врз вашиот живот. Може да разговарате со родител, член на семејството, пријател, верски водач, терапевт за ментално здравје или давател на здравствена заштита.
Дополнителни начини да си помогнете
Има некои други работи што можете да ги направите за да си помогнете ако имате тешкотии во справувањето со менталното здравје. Секоја личност е уникатна, затоа експериментирајте со следните методи за да видите кои од нив најдобро функционираат за вас.
- Применувајте техники за релаксација, како слушање релаксирачка музика
- Практикувајте урамнотежена исхрана
- Останете физички активни
- Останете хидратирани
- Имајте дневна рутина
- Имајте здрави врски
- Спијте доволно
- Избегнувајте алкохол
- Избегнувајте пушење
- Водете дневник за расположение за да ги следите симптомите за да видите што ги прави подобри и полоши.
