Има денови кога модата не е само сцена – таа е сведоштво, документ, живо ткиво на градот. Вториот ден од 30-тото, јубилејно издание на Fashion Weekend Skopje, поддржан од УНИБанка, за мене беше токму тоа: не само уште еден моден настан, туку вистински културен полигон каде што секој збор, секоја креација и секој аплауз беа дел од заедничката приказна што ја пишуваме веќе 15 години.
Diamond Residence Carat West Office, годинешната локација на настанот, се претвори во креативна лабораторија. Денот започна со Public Talk Marathon – четири сесии што ја отворија сцената за најважните прашања на денешната модна индустрија. Не беше ова обична панел-дискусија, туку вистински маратон на идеи, каде што секој говорник носеше свој агол и визија за тоа како модата може да биде повеќе од тренд – да биде одговорност, платформа за промена, па дури и отпор.
Во Just Fashion, Даниела Милошеска (Bastet Noir) и Александра Филипова (BlackBello) зборуваа за трансформацијата на индустријата кон циркуларност и социјална инклузивност – модата како простор за сите, а не само за избраните. Овде, модата беше алатка за промена, а не само украс.
Сесијата Wear the Change, поддржана од Green Land Group, ни донесе инспиративни приказни од Гордана Родиќ-Китановска, Jackie Dejean, Олгица Треневска (SIEC) и Ангела Бикова (Upcycled by Bikova), кои зборуваа за етичката мода и одржливите практики. Секој нивни збор беше потсетник дека одржливоста не е само тренд, туку морална обврска.
Проектот MISSION4WATER, воден од Наташа Сивевска и дизајнерката Ирина Тошева, покажа дека модата и екологијата се споени садови – дека иднината на индустријата е нераскинливо поврзана со одговорноста кон природата.
Во сесијата Ties that Bind: BiH & MK Dimensions of Fashion, поддржана од UNESCO и Европската Унија, Сара Стојчевска, Дамјан Ристовски и Емилија Славкова зборуваа за модата како идентитет, меморија и отпор – потсетувајќи нè дека секоја креација е и културна порака, а не само визуелен израз.
Пред ревиите, сцената беше преплавена со боја и енергија благодарение на перформансот инспириран од Schweppes Pink Grapefruit. Уметникот Бојан Ковски преку бодипејнтинг ја претвори Викторија Лоба во живо платно, доловувајќи ја динамиката и свежината на брендот. Ова беше уметност што пулсира со музика и боја – вистински моден момент што останува во сеќавање.
Ако има нешто што ме исполнува со надеж секоја сезона, тоа е појавата на младите дизајнери – тие свежи, храбри гласови што не се плашат да ја прашаат модата што значи денес, а уште помалку да ѝ одговорат на свој начин. Оваа година, три млади дизајнерки од International Fashion Institute Izet Curi – Блендина Катона, Ерона Фејзулаху и Дријона Кадриу – ги претставија своите дебитантски колекции и уште еднаш ме потсетија зошто вреди да се следи македонската и регионалната модна сцена.
Блендина Катона со „ACTIVE WOMEN“ не само што ја славеше женската сила инспирирана од 80-тите, туку мајсторски ја интерпретираше модата од минатото, претворајќи ја во современ манифест за активната, самосвесна жена. Нејзиниот пристап беше прецизен, зрел и полн со моден гениј што ретко се среќава дури и кај поискусни дизајнери. Секој детаљ, секоја линија, секое парче беше сведоштво за нејзината способност да го препознае духот на едно време и да го претвори во нешто сосема ново, но сепак длабоко автентично.
Ерона Фејзулаху со „ECLIPSE“ ја истражуваше тензијата меѓу светлината и темнината, носејќи го минатото како сенка што инспирира, а не како товар. Дријона Кадриу со „Beta & Koi“ раскажа приказна за отпорноста и тивката сила – уште еден доказ дека младите дизајнери не се плашат да зборуваат за важните теми преку својот визуелен јазик.
Овие млади гласови покажаа дека модата од минатото не е само архивски материјал – таа е неисцрпен извор на инспирација, кој преку мајсторски пристап може да се претвори во нешто револуционерно и современо. И кога ќе видиш таква зрелост и талент кај некој како Блендина Катона, знаеш дека модната иднина е во сигурни раце.
CRIUS, во соработка со Faceless, ја претстави урбаната романса SIDEWALK SAINTS, каде што елеганцијата и уличниот дух се споија во динамичен моден јазик. Анастасија Атанасовска – A2 Atelier со „Veil & Reveal“ ја истакна комплексноста на женската природа, прикажувајќи ја нежноста и силата како две страни на истата приказна.
Во свет каде што трендовите се менуваат за три минути, Fashion Weekend Skopje останува културен документ – сведоштво за истрајноста, креативноста и идентитетот на македонската модна сцена. Ова е нашата заедничка приказна, што ја пишуваме со секоја нова сезона, со секој нов храбар глас. И секоја година, јас сум сè поубедена дека токму тие нови гласови – со својот талент, визија и мајсторски пристап – се најголемото богатство што го имаме.
Она што ме фасцинира кај овие нови генерации е нивната способност да го ослободат индивидуалниот моден израз од стегите на конвенционалното. Сè повеќе гледаме автентични приказни на пистата, каде што секој дизајнер го користи модниот јазик за да ја раскаже својата вистина, без компромис и без страв од судот на традицијата. Модата, како најлична форма на самоизразување, станува алатка за градење идентитет, начин да се комуницираат вредности, ставови и емоции, далеку од диктатот на моменталните трендови. Секој избор на ткаенина, секој крој, секој детал е одраз на внатрешниот свет на креаторот – мода што зборува гласно, дури и кога е тивка.
Во оваа атмосфера на ослободување, не може да се игнорира и огромниот вакуум во понудата на машка мода – празнина што сè уште чека да биде исполнета со свежи идеи и храбри интерпретации. Додека женската мода експлодира со иновација и експресија, машката сцена кај нас останува недоволно истражена, како неискористено платно што чека нови автори. Ова е повик за младите дизајнери да се осмелат и во овој сегмент, да го разбијат стереотипот и да создадат машка мода што ќе биде подеднакво експресивна, слободна и современа.
Токму затоа огромна беше радоста што вечерта кулминираше со модно-музичкиот перформанс на KALI ROSE и „Silent Chains“ – патување кон внатрешната слобода и ослободување од невидливите окови. Ова беше модата како отпор, модата како лична и колективна револуција. На сцената видовме како индивидуалната храброст инспирира заедничко движење, како личниот израз станува колективен крик за промена. И токму во тоа лежи силата на Fashion Weekend Skopje: во храброста да се биде свој, во визијата да се рушат граници, и во вербата дека секој нов креативен глас е чекор напред кон поавтентична, поразновидна и послободна модна сцена.
Секоја сезона, Моден викенд Скопје станува вистински магнет за сите што ја чувствуваат модата како дел од својата личност, а не само како тренд. Публиката тука не е пасивен набљудувач – таа е активен учесник, инспирација и огледало на духот на градот. На оваа платформа, посетителите се охрабруваат да бидат свои, да експериментираат со стилот, да се појават во комбинации што можеби никаде на друго место не би се осмелиле да ги носат. Ова е просторот каде што индивидуалноста не само што се прифаќа, туку и се слави – секој нов, смел или неочекуван изглед е добредојден и инспирирачки за сите околу себе.
Моден викенд Скопје им дава можност на модните ентузијасти да се изразат слободно, да се сретнат со луѓе што ја делат истата страст и да создадат нови пријателства преку модата. Оваа заедница е составена од различни генерации и профили – од млади студенти до искусни професионалци, од блогери и фотографи до љубители на уметноста и културата. Сите тие заедно ја градат атмосферата на настанот, носејќи свежина, боја и енергија што се чувствува уште од првиот чекор во салата.
Она што го прави Моден викенд Скопје посебен е чувството на припадност што го нуди. Овде, секој може да биде автентичен, да го покаже својот стил без страв од осуда, и да добие признание за својата креативност. За многумина, ова е единствената прилика во годината кога можат да се изразат целосно, да се инспирираат од другите и да бидат инспирација за некого. Модната публика овде не е само публика – таа е дел од сцената, дел од приказната, дел од енергијата што го движи целиот настан напред.
Затоа, Моден викенд Скопје не е само платформа за дизајнерите, туку и за сите љубители на модата што сакаат да го искажат својот став преку облеката и да бидат дел од една креативна, слободна и поддржувачка заедница. Токму оваа разноликост и отвореност ја прават македонската модна сцена жива, современа и препознатлива – и секоја сезона ја потврдуваат важноста на публиката како вистински двигател на модната култура.
