Кокаинот некогаш беше статусен симбол за богатите.
Денес го консумираат луѓе од сите сфери на животот. Експертите велат дека оваа дрога е сеприсутна во Германија. А тоа има многу сериозни последици по здравјето на граѓаните, пишува Deutsche Welle.
„Речиси и не постои социјална група која не користи кокаин“, вели Хајке Зурхолд, социолог и криминолог во Центарот за истражување на зависности (ZIS) во Хамбург.
Во изминатите десет години, според ZIS, повеќе од двојно е зголемен бројот на возрасни кои консумираат кокаин во Германија. Алармантно зголемување на бројот на корисници на кокаин бележи и здравственото осигурување Barmer. Бројот на луѓе кои примаат третман за злоупотреба на кокаин е тројно зголемен во изминатите десет години, тврдат од Barmer.
А колку масовно е зголемена потрошувачката на кокаин, покажува и анализата на канализацијата во германските градови. Откриени се зголемени концентрации на остатоци од кокаин. Полициските и царинските власти секоја година бележат зголемени количини на запленета дрога. Во 2017 година во Германија беа запленети осум тони кокаин, во 2023 година веќе 43 тони – и сето тоа во реалноста е само мал дел од она што всушност завршува на пазарот.
Зголемената достапност на нелегални дроги предизвикува пад на нивните цени. Покрај тоа, денес е многу лесно да се дојде до кокаин.
Кокаинот може да се нарача лесно и дискретно преку апликации за допишување како Telegram.
„Тоа е како сервис за испорака. Наместо пица, доставувачот носи кокаин“, вели Хајке Зурхолд од ZIS.
Постојат различни мотиви за користење кокаин. Студијата на ZIS покажа дека многу луѓе земаат кокаин за да останат будни и продуктивни на работа или за да се ослободат од одредени ментални блокади.
„Кокаинот навистина има краткорочен ефект кој ја зголемува продуктивноста, луѓето чувствуваат дека имаат повеќе енергија“, објаснува Инго Шефер, психијатар од Универзитетската клиника Хамбург-Епендорф.
Кокаинот делува така што го активира допаминскиот систем во мозокот, што резултира со тоа количеството на „хормонот на среќата“ во мозокот не се намалува, туку всушност се зголемува. Ова создава одреден еуфоричен ефект. Но, по (во просек) само 30 минути, овој ефект слабее, а потоа на потрошувачите им се заканува емотивен „пад“, или потреба од нова доза.
Хаген Декер од прва рака доживеал колку брзо повременото користење кокаин може да се претвори во зависност. Првата „линија“ ја повлекол на 25 години, во берлински техно клуб.
„И набргу после тоа, не користев кокаин само за забава, туку го користев за работа. И потоа ми беше потребен за сè“, се сеќава тој. Беше зависник од кокаин цели 15 години.
И тоа не е изолиран случај. Секој четврти корисник на кокаин развива психолошка зависност, тврдат експерти од ZIS. Телото се навикнува на дрогата и многу корисници со текот на времето ја зголемуваат дозата за да го постигнат истиот ефект.
„Еден ден не можев ни да поминам со правосмукалка без прво да земам кокаин“, се сеќава Хаген Декер.
Ризиците по здравјето од кокаинот се сериозни.
„Кокаинот е дрога што не треба ни да ја допирате“, предупредува психијатарот Шефер.
Кокаинот акутно ги стеснува крвните садови и може да предизвика срцев удар или мозочен удар дури и кај младите луѓе.
Но, пред сè, кокаинот остава среднорочни и долгорочни психолошки последици кај луѓето кои го користат. Фазата на еуфорија е проследена со лошо расположение, анксиозност, замор, раздразливост и чувство на вина. Колку е поинтензивно користењето, толку побурни се последиците. Кокаинот може да резултира со хроничен страв и напади на паника, нарушувања на спиењето, параноја или нарцисоидно однесување.
Излегувањето од маѓепсаниот круг на зависност од кокаин е долго и комплицирано. Во тоа успеал Хаген Декер, со помош на неговата тогашна партнерка која го придружувал во советувалиштето за зависност од дрога. Потоа следела детоксикација во болница или тримесечен третман за рехабилитација: „Таму научив да разберам зошто воопшто станав зависник и како можам да апстинирам“, вели тој.
Хејген е чист две и пол години. Тој и уште еден поранешен зависник го водат поткастот „Зависност и зависник“ („Sucht und süchtig“), во кој двајцата зборуваат за своите искуства. Но, зависноста остана: "Уште сум зависник. Не користам, но зависник сум и тоа го чувствувам секој ден, некогаш повеќе, а некогаш помалку. Да не користиш дрога како зависник е доживотна работа".
Зголемувањето на стапката на користење кокаин во Германија ги загрижува експертите. Дрогата е лесно достапна, пристапна по цена, и на почетокот изгледа безопасна за многумина - но сепак користењето кокаин многу често завршува со катастрофална зависност.
