Британскиот премиер Кир Стармер ќе изнесе аргумент дека обновувањето на односите со ЕУ ќе поттикне економски раст, ќе ги намали сметките за енергија и ќе ги обезбеди британските граници, додека зборува за приближување кон Брисел.
Новото партнерство меѓу Обединетото Кралство и Европската Унија претставува најзначајно приближување од Брегзит наваму и во суштина ги поништува клучните последици од излегувањето на Британија од ЕУ. Договорот предвидува намалување на трговските бариери, олеснување на извозот и увозот на храна, како и укинување на дел од бирократските процедури што беа воведени по Брегзит, што директно ги враќа условите за трговија блиску до оние пред напуштањето на Унијата.
Во одбраната, Обединетото Кралство повторно ќе учествува во заеднички европски воени и безбедносни иницијативи, вклучително и пристап до фондот од 150 милијарди евра за реармамент, што ја интегрира во стратешките европски одбранбени политики.
Дополнително, договорот овозможува продолжување на риболовните права за европските бродови во британските води, што беше еден од најконтроверзните аспекти на Брегзит и симбол на враќањето кон заедничките европски правила.
Се отвора и можност за младинска мобилност, како и олеснети патувања за британските граѓани низ Европа, што повторно ги приближува двете страни кон претходниот режим на слободно движење.
Иако Обединетото Кралство формално не се враќа во ЕУ, новиот договор суштински ги враќа економските, безбедносните и дел од социјалните врски што беа прекинати со Брегзит, што многу аналитичари го оценуваат како „де факто“ поништување на неговите најзначајни ефекти.
Ова се клучните елементи на договорот.
Подобрата соработка меѓу Обединетото Кралство и ЕУ поради заканата од Русија ќе биде централниот дел од официјалното соопштение и беше најлесниот дел од договорот, откако владата направи отстапки по прашањето за рибарството. Двете страни се согласуваат за поблиска усогласеност во одбраната во рамките на пакт според кој британските трупи би можеле да учествуваат во борби заедно со европските армии.
Двете страни ќе ветија зајакнување на соработката за унапредување на воената мобилност со цел олеснување на движењето на трупите и опремата низ Европа. Сепак, договорот не е без резерви во Министерството за одбрана, кое е загрижено дека планирањето на воени операции на ЕУ би можело да дојде во судир со НАТО, кој Британија го смета за главен одбранбен сојуз за Европејците.
Британските војници би можеле да учествуваат во воени мисии и управување со кризи под покровителство на ЕУ, што предизвика обвинувања од конзервативците дека Стармер се приближува до европската армија. Се очекува договорот да вклучува одредби за заеднички операции меѓу Обединетото Кралство и ЕУ ако САД одбијат учество во рамките на НАТО.
Обединетото Кралство со ЕУ ќе ги преиспитува стратегиите во области како Русија, а би можела редовно да учествува на внатрешни состаноци на ЕУ за безбедносни прашања. Во рамките на договорот, британските компании ќе можат да конкурираат за најмалку 35% од договорите за набавка од фондот на ЕУ за повторно вооружување вреден 150 милијарди евра. За возврат, владата ќе мора да „плати за учество“ за да имаат право британски компании како BAE Systems и Babcock да аплицираат на тендери.
Соработката во спроведувањето на законот и разбивањето на бандите е клучен дел од ветувањето на Стармер за намалување на преминувањата со мали чамци. Иако Брисел секогаш бил отворен за размена на разузнавачки податоци и заедничка работа, одбиваше да даде пристап до клучни бази на податоци, на пример со отпечатоци од прсти на илегални мигранти, бидејќи Обединетото Кралство не е членка на ЕУ ниту дел од шенген-зоната.
Обединетото Кралство се обиде да преговара за правно решение кое би им дало на граничните службеници потребни информации без формален пристап до базите на податоци. Стармер изјави дека „што повеќе можеме да споделуваме, толку подобро“ додека бара податоци во реално време за осомничени и детали за претходни барања за азил.
Најамбициозното е што Обединетото Кралство бара договор со кој ЕУ повторно би прифаќала некои бегалци кои претходно побарале азил на друго место во Европа, иако тие бројки се многу мали. Таа соработка беше прекината како последица на Брегзит, а Брисел неволно и даваше политичка победа на Обединетото Кралство додека лидерите ширум континентот се соочуваат со политички предизвици поради уште поголем број барања за азил.
Обединетото Кралство ќе се согласи да се усогласи со европските стандарди за безбедност на храна и добросостојба на животните во замена за олеснување на проверките на британските производи кои се продаваат во Европа. Договорот ќе се претстави како корист за британските извозници бидејќи ја намалува бирократијата и доцнењата, со тврдења од министрите дека британските и европските стандарди веќе се во голема мера усогласени.
Сепак, договорот ќе бара Обединетото Кралство да го следи идното законодавство на ЕУ без учество во неговото креирање. Овој процес на „динамична усогласеност“ конзервативците го осудија како предавање на британскиот суверенитет. Веќе е кажано дека тоа нема да ѝ овозможи на владата да ги спроведе плановите за дозволување одгледување на генетски модифицирани култури.
Министрите тврдат дека парламентот ќе може да одобри секоја нова директива на ЕУ, односно или да ја прифати или да се повлече од договорот. Европскиот суд на правдата ќе има крајна надлежност над договорот.
Како услов за одбранбениот пакт, владата мораше начелно да се согласи на долгорочен договор за продолжување на постбрегзитските договори кои на европските бродови им даваат квота од 75% од уловот од периодот пред Брегзит. Тоа го бараа Франција и другите европски крајбрежни земји.
Последните недели ЕУ ги засили барањата наведувајќи дека договорот за стандарди за храна ќе биде поврзан со договорот за рибарство, со што тоа стана најспорниот елемент на преговорите кои траеја до неделата навечер. Додека Обединетото Кралство понуди четиригодишен договор, Брисел бараше најмалку петгодишен или неограничен отворен договор, со ист временски рок применет и за усогласувањето на стандардите за храна.
Дозволувањето на младите од ЕУ да работат во Обединетото Кралство беше клучно барање на блокот, на кое Стармер начелно се согласи. Сепак, се очекува секој договор да содржи само општо обврзувачко ветување за работа на таква шема, додека деталите ќе бидат оставени за идни преговори.
Обединетото Кралство е решена да може да го ограничи бројот на Европејци кои доаѓаат на работа, со визи ограничени на две години, додека Брисел се противи на какви било ограничувања. Не е јасно дали 120.000 сегашни студенти од ЕУ во Британија ќе бидат вклучени во ограничувањето, а Брисел исто така бара тие да плаќаат исти пониски школарини како и Британците.
ЕУ бара и Обединетото Кралство да ја укине таксата за користење на NHS во износ од 1035 фунти за младите Европејци. Младите Британци ќе добијат право на работа во ЕУ, иако тоа веројатно ќе биде ограничено на една земја.
Обединетото Кралство и ЕУ ќе се договорат за поврзување на нивните системи за тргување со емисии на стакленички гасови, додека ветувањата за либерализација на пазарот на електрична енергија ќе овозможат изградба на повеќе интерконекции меѓу Островот и Европа.
Ова е замислено за Обединетото Кралство да може да извезува енергија од ветер кога има вишоци, додека би увезувала нуклеарна енергија од Франција кога обновливите извори не се доволни. Министрите сметаат дека тоа ќе ги намали сметките за енергија.
