Во Велика Британија е откриен нов сој на коронавирус, кој може да биде за 70% позаразен и брзо да се шири, иако не се смета за поубиствен или опасен за развој на потешка форма на болеста COVID-19.
Д-р Горан Кунгуловски дава објаснување за новиот „британски сој“ на коронавирусот, во објава на неговиот профил на Facebook.
Д-р Кунгуловски е биоинженер кој работи во Лабораторијата за генетика и персонализирана медицина, како дел од клиниката „Жан Митрев“ и компанијата „Биоинженеринг ДОО“. Тој е еден од основачите на Наука за сите, каде повремено пишува и аргументирани мислења.
Неговото објаснување ви го пренесуваме во целост:
Бидејќи еволуцијата на секој вирус е дел од неговата природна делба, научниците постојано ги следат неговите варијации и потсоеви. Подолу на сликите се дадени мутации и lineages на вирусот SARS-CoV-2 коишто се моментално приоритетни и се наоѓаат под интензивен мониторинг.
Помеѓу нив е и таканаречениот „британски сој“ VUI – 202012/01. Што е интересно за него?
Тој се разликува за 29 нуклеотидни промени (промени во буквите на РНК) од Вуханскиот сој и има висока фракција (број) на мутации во Spike генот којашто е повисока од таа претпоставена со типичниот еволуциски молекуларен часовник на вирусот (2 промени по геном по месец). Оваа комбинација на мутации најверојатно не е последица на градациско акумулирање на мутации една по друга (освен за некои од нив) и добивање на ваков уникатен сој, односно индицира формирање поради некаков еволутивен притисок.
Има неколку објаснувања за како се случил овој сој:
1. Пролонгирана SARS-CoV-2 инфекција кај лице што е имунокомпромитирано. Кај тоа лице теоретски имало долготрајна (но недоволно силна) борба на имуниот систем со вирусот. Ваквата долга и постојана борба на слабиот имун систем кај таа особа на некој начин и вршела на еволутивен притисок (убивала вируси, ама недоволно брзо) и истото овозможило формирање на таканаречени escape мутации што водат до побрза делба на вирусот и зголемена трансмисија.
2. Друго објаснување е дека вирусот се јавил кај некои восприемчиво животни и се пренело повторно до човекот. Ова е поимливо и е репортирано во Данска кај визони (minks).
3. Исто така возможно е дека овој сој се јавил со постепена акумулација на мутации во Земји кадешто не се секвенционираат изолатите со вируси и поради тоа не се знаело досега за него. Ама тоа па не го објаснува високиот број на мутации во spike протеинот.
Треба претпазлив и интензивен мониторинг на нови мутации кај SARS-CoV-2, посебно тие во spike протеинот, односно таргетот за некои вакцините.
Сега за сега нема докази дека тековниот влијаат на нивната ефикасност. Но ако има потреба, истите ќе се ре-адаптираат.
На прашањето дали во Македонија досега е „уловена“ новата мутација, д-р Кунгуловски одговори дека „за да се утврди такво нешто со доволна статистичка значајност, треба барем 5% од сите позитивни примероци да се секвенционираат. Кај нас не е тоа случајот.“