Додека многу Руси се опоравуваа од шокот и тагата за смртта на Алексеј Навални, добија вести што може да послужат како утеха. Три дена откако руските власти објавија дека опозицискиот политичар починал во затвор северно од Арктичкиот круг, неговата сопруга Јулија Навалнаја денеска соопшти дека ќе ја преземе мисијата на нејзиниот сопруг за соборување на режимот на Владимир Путин.
„Со убиството на Алексеј, Путин уби половина од мене, половина од моето срце и половина од мојата душа. Но, јас сè уште ја имам другата половина и тоа ми кажува дека немам право да се откажам. Ќе ја продолжам работата на Алексеј Навални“, рече таа во видео објавено на YouTube.
Politico пишува дека тоа беше страсна, но непогрешливо политичка изјава. Се чини дека Навалнаја го следи патот на Белорусинката Светлана Тихановскаја, која по затворањето на нејзиниот сопруг ја презеде улогата на опозициски политичар и покрај недостатокот на искуство, и стана громобран за протестите против диктаторот на земјата Александар Лукашенко.
Истиот ден кога беше објавена веста за смртта на рускиот опозициски лидер, Навалнаја беше снимена како разговара со Тихановскаја на безбедносната конференција во Минхен, што ги поттикна шпекулациите за нејзините планови. Сепак, нејзината денешна изјава изненади многумина бидејќи со години ја отфрлаше идејата да започне сопствена политичка кариера.
Економистката Јулија го запознала адвокатот Алексеј на одмор во Турција во 1998 година. Парот неколку години подоцна го доби првото дете, ќерката Даша, по што Јулија стана домаќинка. Politico објави дека Јулија во своите ретки појавувања сугерирала дека се стреми кон нормалност пред сè друго, додека нападот на Кремљ врз нејзиниот сопруг се интензивирал.
Сепак, оние кои добро ја познаваа двојката потврдија дека Навалнаја не само што ги споделувала ставовите на нејзиниот сопруг, туку и дека помогнала во нивното обликување.
„Во секоја фаза од кариерата на Алексеј, Јулија секогаш беше покрај него“, вели Ана Ведута, вработена во американскиот огранок на Фондацијата на Навални за борба против корупцијата.
„Имаше еден вид телепатска врска меѓу нив, понекогаш дури и не требаше да зборуваат, тие го мислеа истото“, истакна таа. Навалнаја секогаш беше покрај својот сопруг на митинзите и судските рочишта, привлекувајќи го вниманието на медиумите со својата впечатлива фигура и сталоженост и покрај нејзината наведена желба да го избегне центарот на вниманието.
„Овие гадови никогаш нема да ги видат нашите солзи“, беше нејзиниот одговор кога Алексеј првпат беше осуден за проневера во 2013 година. Навални често објавуваше фотографии и видеа од семејниот живот и ја фалеше својата сопруга, честопати давајки ѝ заслуга за тоа што го врати во живот откако беше отруен.
„Јулија, ти ме спаси“, напиша тој на Instagram. Неговата последна објава на Instagram пред неговата смрт беше порака за Денот на вљубените, само еден од многуте изрази на љубов. Јавната романса на двојката е во целосна спротивност со пристапот на рускиот претседател Владимир Путин, кој е крајно таинствен кога е во прашање неговиот приватен живот.
Секоја можност да се држи Навалнаја подалеку од очите на јавноста беше уништена откако Алексеј беше отруен со нервниот агенс „новичок“ во летото 2020 година.
Таа стоички ја водеше кампањата Алексеј да биде ослободен од болницата во Омск за да биде пренесен на лекување во странство, соочувајќи се со медиумите и напаѓајќи ги локалните лекари и мистериозните мажи во цивилна облека кои најверојатно биле испратени од Кремљ да го прикријат труењето.
„Почувствував дека не треба да се опуштам, да покажам слабост. Ако се распаднам, сите ќе се распаднат", призна Јулија во интервју за рускиот новинар Јурај Дуд. Таа потоа го опиша влијанието на политичката кариера на нејзиниот сопруг врз нивното семејство, вклучувајќи надзор, рации во нивниот дом и замрзнување на банкарски сметки.
Според истрагата на Bellingcat за труењето на Навални, самата Јулија ги претрпела последиците од труењето два месеци пред Навални да се разболи. Истражувачките новинари се сомневаа дека се работи за претходен, неуспешен обид да се дојде до лидерот на опозицијата.
Во таа прилика Навалнаја му рекла на Дуда дека ќе продолжи да го поддржува својот сопруг и дека „не би било кул да се откаже на половина пат“. Стоејќи до неа, Алексеј се пошегува дека Јулија е „порадикална“ од него. Меѓутоа, кога Алексеј закрепнал, Јулија се вратила на своите должности како домаќинка.
Во документарниот филм „Навални“, награден со Оскар, таа е прикажана како оди на прошетка и храни магариња со својот сопруг, додека ќерката Даша му помага на Алексеј да прави видеа на TikTok за неговите следбеници. Politico истакнува дека потрагата на Јулија за нормалност била повторно прекината кога Алексеј бил уапсен на аеродромот Шереметјево по неговото враќање во Русија на почетокот на 2021 година.
Поддржувачите на Јулија ја пофалија нејзината самоконтрола додека таа го бакнуваше нејзиниот сопруг на пасошката контрола пред да биде одведен. Откако Алексеј беше изложен на сè потешки услови во затворот во последните месеци, Јулија станува сè повидлива на меѓународната сцена.
Таа одржа говор минатиот март на Оскарите и пред неколку дена во Минхен, само неколку часа откако дозна за смртта на нејзиниот сопруг. Politico тврди дека руските медиуми поврзани со државата долго време се обидуваат да ја поткопаат.
Беа објавени голем број непроверени приказни: за нејзините романтични афери, за тоа како нејзиниот татко бил агент на КГБ и за нејзиното наводно германско државјанство. Секое нејзино појавување во јавноста е под лупа од руските медиуми контролирани од државата, при што коментаторите ја обвинуваат дека е премногу весела или дека дејствува по наредба на ЦИА.
„Покажа голема храброст бидејќи е јасно дека ќе биде следната цел на клеветничките кампањи на Кремљ. Ќе се обидат да ја скршат“, смета Љубов Собол, адвокатка и долгогодишна соработничка на Навални. Најблиските сојузници на Навални денеска изразија поддршка за неговата сопруга, а Иван Жданов напиша дека таа „дојде на негово место (на Алексеј)“.
„Секогаш ѝ било важно децата да останат деца, домот да остане дом, а семејството да остане семејство. Таа сега нема избор. Тие се едно, таа никогаш нема да отстапи или да ги изневери неговите идеали“, најави Ведута. Татјана Становаја, виша соработничка во невладината организација Carnegie Russia Eurasia Center, предвидува дека обичните Руси можеби се скептични кон Навалнаја.
„Ќе ѝ биде тешко да се пробие до руската публика поради нејзиниот имиџ како некој кој не само што е поддржувач на либералните западни вредности, туку и фигура што Западот ја користи за да го собори Путин. Дома во Русија, ова е нејзиното проклетство“, рече таа.
Таа, исто така, предупреди дека споредбата со Тихановскаја можеби нема да биде во корист на Навалнаја, бидејќи протераната белоруска политичарка се смета за немоќна. Меѓутоа, за разлика од нејзиниот сопруг, Навалнаја моментално е надвор од Русија, односно надвор од дофатот на Кремљ.
„Во извесна смисла, Навалнаја сега се реинкарнира во сопруга, но за разлика од Навални, таа не е во Русија. За рускиот режим, се разбира, ова е доста лоша вест“, заклучи Становаја.
