Неверојатен број активни супермасивни црни дупки се забележани на најновите снимки од протогалактичкиот збир Spiderweb.
Податоците од вселенскиот телескоп Chandra, собрани во период од осум дена, покажуваат 14 црни дупки во центрите на галаксиите, вклучувајќи ја и онаа во центарот на галаксијата Spiderweb, сместена во срцето на протогалактичкото јато.
Сите овие црни дупки лакомо го голтаат материјалот во нивната околина. Станува збор за многу поголем број црни дупки отколку што обично се наоѓаат во простор со иста големина во другите делови на универзумот, пишува Science Alert.
Протогалактичкото јато Spiderweb, именувано по галаксијата во нејзиниот центар, е растечко јато од галаксии на кои му беа потребни 10,6 милијарди светлосни години за да стигне до нас. Се формирало во периодот познат како „космичко пладне“ - краток период од околу 2-3 милијарди години по Големата експлозија во која ѕвездите во галаксиите се формирале со голема брзина.
Денес, овој протогалактички збир, каде и да е, изгледа сосема поинаку. Веројатно еволуирал во масивен и стабилен збир на галаксии. Набљудувајќи го неговото минато, научниците можат да добијат увид во еволуцијата на универзумот и процесите кои влијаат на стапката на формирање на ѕвезди и активностите на супермасивните црни дупки во галаксичните јата.
Сè уште не знаеме точно како се формираат галактичките јата, па затоа е тешко да се одреди како изгледа вистинско протогалактичко јато. Затоа, експертите бараат необични и интересни јата на галаксии кои покажуваат еволутивна структура.
Кога супермасивна црна дупка активно црпи материјал, доаѓа до враќање на енергијата што има огромно влијание врз формирањето на ѕвездите. Астрофизичарот Паоло Тоци и неговите колеги од Националниот институт за астрофизика во Италија го насочија телескопот кон оваа група галаксии и бараа емисии на Х-зраци од активните супермасивни црни дупки.
14 супермасивни црни дупки
Иако самите црни дупки не испуштаат светлина, нивната пропустливост на материјалот емитира високоенергетска светлина што пламнува низ вселената. Научниците забележале дека 14 галаксии испуштаат рендгенски зраци во област од вселената што се протега на приближно 11,3 милиони светлосни години, што сугерира дека имаат активни супермасивни црни дупки.
Тие открија дека 25 отсто од најмасивните галаксии во ова протогалактичко јато имаат активни супермасивни црни дупки, пет до 20 пати повеќе од просекот. Ова пак значи дека има нешто специфично во околината на Spiderweb што ја поттикнува активноста на црните дупки.
Засега не е познато за што станува збор. Можно е гравитационите интеракции помеѓу галаксиите да го влечат материјалот кон галактичките центри каде што може да биде проголтан од црните дупки. Друга можност, веруваат астрофизичарите, е дека протогалактичката гарнитура, поради некоја причина, задржала голема количина ладен гас, што е полесно за црните дупки да го „проголтаат“ отколку жешкиот. Или можеби е комбинација од повеќе фактори.
Студијата под наслов The 700 hp Chandra Spiderweb Field I: Evidence for Wispread Nuclear Activity in the Protocluster наскоро ќе биде објавена во списанието Astronomy & Astrophysics.
