Иако професионалните и аматерски готвачи претпочитаат шпорети на гас наместо електрични алтернативи, новото истражување покажува дека шпоретите на гас произведуваат азот диоксид и фини честички - опасни отрови кои се дел од гасовите што ги испуштаат возилата, пренесува Independent.
Ако тоа е вистина, таквите супстанции може да ги иритираат белите дробови и да влезат во крвотокот, зголемувајќи го ризикот од развој на срцеви заболувања, рак, па дури и Алцхајмерова болест.
Децата и постарите се најчувствителни на овој вид на загадување на воздухот.
Една студија покажа дека гасните печки предизвикуваат скок на загадувачите на воздухот во затворените простории и тие можат да бидат многу повисоки од нивоата на загадувачки честички што лебдат на прометна градска улица.
За истражувачки цели, децата оделе на училиште со ранци опремени со монитори кои го снимале загадувањето на воздухот, пренесува списанието New Scientist.
„Многу деца всушност беа изложени на поголемо загадување дома навечер, додека еден од нивните родители подготвуваше оброк на шпорет на гас, отколку на загаден воздух на пат кон училиште“, вели проф. Френк Кели од лондонскиот Кралски колеџ.
Шпорети на гас и астма
Резултатите од друга студија покажуваат дека еден од осум случаи на астма што се развива во детството во САД е всушност резултат на изложеност на шпорети на гас во затворени простори.
И проф. Кели, кој не бил вклучен во студијата, се согласува дека печките на гас се „главен извор на загадување на воздухот во затворените простории“. И тој верува дека престојот во просторија со шпорет на гас може да биде причина за астма или други здравствени состојби кај чувствителните деца.
„Ако дете со астма живее во домаќинството, веројатно ќе покаже повеќе симптоми на болеста отколку ако има електрична алтернатива во куќата“, вели Кели, додавајќи дека овој проблем е поизразен во помалите домови без соодветна вентилација.
Проблемот со загадувањето на воздухот во затворените простории неодамна беше во фокусот на студијата, како што е загадувањето на воздухот на отворено.
Шпорети на гас и глобално затоплување
Професорот Штефен Лофт од Универзитетот во Копенхаген се согласува со своите британски и американски колеги и тврди дека е многу веројатно дека „ризикот поврзан со изложеноста на азот диоксид од шпоретите на гас е поголем од ризикот од живеење во град со загаден воздух“.
Научниците не потсетуваат дека шпоретите на гас го промовираат глобалното затоплување.
Истражувањето спроведено во Соединетите Американски Држави покажа дека истекувањето на метан од гасните печки има негативно влијание врз климата и може да се спореди со емисиите на јаглерод диоксид од околу 500.000 автомобили на бензин.
Во Европската Унија, поради готвењето на гас, повеќе од 100 милиони луѓе би можеле да бидат изложени на штетно загадување на воздухот во затворените простории, што ги прекршува прописите за загадување на ЕУ кои се однесуваат на надворешниот воздух, објави овој месец невладината организација Класп.
Дали треба да се стави етикета со предупредување на шпоретите?
Сè повеќе се бараат шпоретите на гас во иднина да имаат ознаки за предупредување за здравствени ризици.
До 2025 година, ниту еден нов дом во Велика Британија нема да се загрева со фосилни горива, што значи дека сите речиси сигурно ќе бидат опремени со електрични индукциски шпорети и печки.
Во САД, согласно законот за намалување на инфлацијата, на домаќинствата ќе им бидат понудени субвенции до 1.340 американски долари за префрлување од гас на индукциски печки во домаќинствата.
Претставникот Александрија Окасио-Кортез исто така повикува на целосна забрана за продажба и користење на шпорети на гас.
Ова е „релативно едноставен начин да се намали изложеноста на честички и азотен оксид“, вели професорот Никола Карслав од Универзитетот во Јорк.
Во меѓувреме, на квалитетот на воздухот во затворените простории може да се влијае со почесто отворање на прозорците, проветрување на просториите и користење вентилатори, што може веднаш да влијае на квалитетот на воздухот.
Истражувањата покажаа и дека ефективни кујнски аспиратори можат да го намалат нивото на загадување за дури 55 проценти.
