За време на својата неодамнешна мисија да ја истражи можноста за менување на правецот на астероиди кои претставуваат закана за Земјата, НАСА разбила астероид од кој се откинале многу огромни парчиња што би можеле да бидат опасни за луѓето на Марс во иднина, според една нова студија.
Мисијата во септември 2022 година беше фасцинантен успех, но новата анализа на траекторијата на карпите исфрлени од астероидот Диморфос со ударот на вселенското летало DART откри дека некои од нив можеби се на пат на судир со Марс.
Ова во моментов не е голем проблем бидејќи на Марс нема луѓе кои би можеле да бидат загрозени од делчињата со пречник меѓу 4 и 7 метри. Но, ако истражувањето и можната колонизација продолжат според планираното, кога парчињата ќе паднат на Марс за илјада години, можно е веќе да има луѓе таму.
НАСА го испрати вселенското летало DART до бинарниот пар астероиди Диморфос и Дидимос, кое удри во помалиот Диморфос. Со мерење на промените во својата орбита, НАСА дозна дека имаме способност да ја пренасочиме траекторијата на астероидите кои би можеле да претставуваат закана за Земјата, доколку имаме доволно време да ја планираме и извршиме мисијата.
Имено, анализата на податоците собрани во последните две недели од мисијата покажа дека пред ударот, на Диморфос му биле потребни 11 часа и 55 минути за да го обиколи поголемиот астероид Дидимос, а по ударот 32 минути помалку. DART ја надмина минималната успешна промена во орбитата на Диморфос, која беше дефинирана како промена од 73 секунди или повеќе. Овој резултат отвори можности за идна употреба на слична технологија за заштита на Земјата од судири со астероиди.
Но, проблемот е што Диморфос не е цврсто камено тело. Тоа е всушност куп лабаво поврзани карпи, па леталото на НАСА, удирајќи во него, расфрли еден куп карпести делови во вселената.
По завршувањето на мисијата, научниците се интересирале што се случило со лансираните карпи - каде полетале и каде ќе завршат.
Астрономите Марко Фенучи од Европската вселенска агенција и Албино Карбоњани од Националниот институт за астрофизика се обидоа да најдат одговори на тоа прашање во трудот објавен во Monthly Notices of the Royal Astronomical Society.
Во нивната студија, тие се фокусираа на нумерички симулации на исфрлање на карпите и нивните резултирачки траектории во следните 20.000 години. Тие беа особено заинтересирани за 37 карпи со големина од 4 до 7 метри кои беа идентификувани од вселенскиот телескоп Hubble.
Нивните анализи покажаа дека нема да бидат закана за Земјата. Сепак, четири камења ќе се приближат доволно блиску за да го погодат Марс директно - два за околу 6.000 години и два за 15.000 години.
Треба да се има на ум дека Марс не е заштитен со густа атмосфера во која повеќето карпи согоруваат и се распаѓаат на патот кон тлото. Имено, атмосферскиот притисок на Марс е помал од 1% од притисокот на Земјата. Црвената планета изгубила голем дел од својата атмосфера поради сончевиот ветер и радијацијата бидејќи нема глобално магнетно поле за да ја заштити од честички и плазма што доаѓаат од Сонцето.
Според пресметките на астрономското дуо, четири карпи од Диморфос ќе паднат цели директно на површината на Марс и на неа ќе направат кратери со пречник од околу 300 метри.
Поради својата тенка атмосфера, Марс е покриен со многу кратери и вселенски карпи, така што ништо драстично нема да се промени во неговиот пејзаж.
Новото откритие на научното дуо ја поддржува нивната претходна работа која покажа дека некои метеорити кои ја погодиле Земјата во минатото веројатно настанале од судир на астероиди во околината на нашата планета.
Дидимос (од грчкото име за близнаци) има дијаметар од околу 780 метри, а неговата месечина Диморфос околу 177 метри.
Се смета дека Диморфос се формирал кога Дидимос изгубил маса поради брзата ротација. Прво формирал орбитален прстен составен од остатоци кои постепено се собираат во куп камења, кои денес се нарекуваат Диморфос. Дидимос е откриен во 1996 година, а Диморфос во 2003 година. Бинарниот систем орбитира околу Сонцето на растојание кое се движи помеѓу 1 и 2,3 астрономски единици (растојанието од Сонцето до Земјата). Обиколувањето трае 770 дена. Минималното растојание помеѓу орбитата на Земјата и орбитата на Дидимос моментално е 0,04 АЕ, или околу 6 милиони километри.
