Деновиве сите зборуваат за одбранбениот столб на Израел, чија стапка на успех е околу 90%. Но, што всушност е Железната купола што ги прави толку горди нејзините создавачи?
Почнувајќи од 2011 година, таканаречената Железна купола беше столб во одбраната на Израел од ракетните напади на организации како Хезболах во Либан и Хамас во Газа. Со стапка на успех што се движи помеѓу 85% и 90%, се чини дека овој мобилен одбранбен систем нуди значителен степен на безбедност на своите креатори.
Пресвртна точка за развојот на Железната купола се случи за време на Втората либанска војна во 2006 година, кога Хезболах лансираше приближно 4.000 ракети кон Израел. Помеѓу 2000 и 2008 година, од Газа беа истрелани околу 8.000 ракети, главно од Хамас. Како одговор, израелското Министерство за одбрана одлучи во февруари 2007 година да развие мобилен систем за воздушна одбрана.
Развиен од Rafael Advanced Defense Systems и Israel Aerospace Industries, системот беше прогласен за оперативен во март 2011 година.
Името Железна купола е македонскиот превод на Кипат Барзел, односно на хебрејски כִּפַּת בַּרְזֶל, или латинизирано Kippat Barzel. На англиски се среќава како Iron Dome, на германски Eisenkuppel, на француски Dôme de fer, на италијански Cupola di Ferro, а на руски Железный купол.
Железната купола има три основни елементи: радар за откривање и следење, систем за контрола на оружјето и единица за гаѓање проектили пресретнувачи. Според израелската војска, радарот е способен да детектира проектили на домет од 4 до 70 километри.
По идентификувањето на проектилот, системот за контрола на оружјето ја анализира неговата траекторија и ја пресметува веројатната точка на удар. Во зависност од заканата, системот одлучува дали да истрела или не проектил пресретнувач.
Значаен аспект на овој систем е неговата преносливост. Деловите можат брзо да се префрлаат од една локација на друга и лесно се прилагодуваат на различни географски конфигурации. Тие обично се распоредуваат во рок од неколку часа за да обезбедат ефикасна одбрана таму каде што е најпотребно.
Сепак, Железната купола е само еден дел од поширокиот одбранбен систем кој вклучува и системи наречени Давидова прачка (קלע דוד - Kela David) за закани со среден дострел и Стрела (ספייק) за ракети со долг дострел. Тие функционираат со откривање, анализа и пресретнување на различни закани, од минофрлачи и ракети до артилерија.
Со помош на вештачка интелигенција, овие системи можат да утврдат дали заканата ќе падне во населено место и само во тој случај да пукаат пресретнувачи.
Реално, одбраната на Железната купола не погреши повеќе од очекуваното во саботата. Според израелското Министерство за одбрана, системот постигнал извонредна ефикасност, пресретнувајќи повеќе од 90% од ракетите откриени од нивниот радар.
Сепак, мора да се земе предвид степенот на заканите со кои се соочува овој систем. Во сценарија кога повеќе од 2.000 проектили се лансирани за неколку часа, системот не успева да пресретне околу 200 од нив. Сепак, суштината е дека без Железната купола, уништувањето ќе беше многу поголемо.
