По Сонцето, Месечината е убедливо најсветлиот небесен објект што можеме да го видиме.
Присуството на Месечината на ноќното небо ги фасцинира луѓето со милениуми, но зошто Месечината понекогаш е видлива и во текот на денот?
Понекогаш ја гледаме Месечината во текот на денот од истата причина зошто ја гледаме ноќе - ја рефлектира светлината од Сонцето - а нејзината близина до Земјата ја прави посветла од дневното или ноќното небо. По Сонцето, Месечината е убедливо најсветлиот небесен објект што можеме да го видиме.
Но, Месечината не е секогаш видлива во текот на денот. Ова се должи на атмосферата на Земјата и на орбиталниот циклус на нашиот природен сателит. Ако нашата планета немаше атмосфера, Месечината ќе беше видлива од Земјата цело време. Во меѓувреме, перигејот на Месечината значи дека кога се движи помеѓу Земјата и Сонцето - како на пример за време на млада Месечина - светлата страна е свртена подалеку од нас, а темната страна на Месечината е свртена кон Земјата, што ја прави суштински невидлива за набљудувачите.
За да биде видлива во текот на денот, Месечината мора да ја надмине расфрланата сончева светлина, изјави за Live Science Едвард Гинан, професор по астрономија и астрофизика на Универзитетот Виланова во Пенсилванија. Два или три дена околу младата Месечина, таа е невидлива за набљудувачите на Земјата, бидејќи нејзината позиција на небото значи дека расеаната светлина на Сонцето ја надминува Месечината. Но, како што обично се случува, релативната близина на Месечината до Земјата (384.400 километри) значи дека светлината што ја рефлектира ни изгледа посветла од објектите што емитуваат или рефлектираат светлина што се подалеку, како што се ѕвездите или другите планети.
Според Гинан, ѕвездите видливи од Земјата се милион милијарди пати помалку светли од сончевата светлина и милиони пати послаби од Месечината. Дифузната сончева светлина е толку светла на нашето небо што често ја совладува ѕвездената светлина во текот на денот, но не секогаш рефлектираната светлина на Месечината.
Астрономите ја користат површинската осветленост како начин за квантифицирање на очигледната осветленост на објектите на небото, како што се галаксиите или маглините, со мерење на количината на светлина што ја испуштаат низ област на ноќното небо гледано од Земјата. Бидејќи Месечината е поблиску до Земјата од ѕвездите, нејзината површинска светлина е поголема од површинската осветленост на небото, објасни Гинан, што значи дека лесно можеме да ја видиме како сјае во текот на денот.
Сепак, на дневната видливост на Месечината влијаат и други фактори, вклучувајќи ги годишните времиња, моменталната фаза на Месечината и колку е ведро небото во одреден ден.
Месечината е видлива во текот на денот во просек 25 дена месечно во текот на годината. Останатите пет дена се случуваат околу фазите на млада Месечина и полна Месечина. Во близина на фазата на млада Месечина, таа е премногу блиску до Сонцето за да се види. Кога е во близина на полна Месечина, таа е видлива само ноќе, бидејќи месечината изгрева на зајдисонце и заоѓа на изгрејсонце.
„Единствениот ден кога некое време не е на небото со Сонцето е полната Месечина“, рече Гинан. „Тој ден Сонцето заоѓа, а потоа Месечината изгрева и обратно, така што тоа е единствениот ден кога не е горе во исто време“.
Месечината е над хоризонтот 12 часа на ден, но нејзиниот изглед не секогаш се совпаѓа со часовите од денот. Во зима, кога деновите се пократки на пример во средните географски широчини, има помалку време Месечината да биде видлива во текот на денот.
Според Гинан, најдобро време да се види Месечината на дневна светлина е во текот на првата четвртина (една недела по младата Месечина) и третата четвртина (една недела по полната Месечина). Во првата четвртина, во текот на попладневните часови, нашиот природен сателит може да се види како се издигнува на источното небо. Во третата четвртина ќе биде видлива претпладне со заоѓање на западното небо. Овие фази се најдолгите периоди кога Месечината е видлива со сонцето на небото, во просек од пет до шест часа на ден, рече Гинан.
Друг феномен што влијае кога Месечината е видлива е сјајот на Земјата.
„За време на фазата на полумесечина, кога е под агол блиску до Сонцето, всушност можете да го видите темниот дел од Месечината, кој не би требало да можете да го видите поради силната светлина“, рече Гинан. Темниот дел на Месечината „прима рефлектирана светлина од Земјата“. Најдобро време за набљудување на овој феномен е во фазата на полумесечина, три или четири дена по младата Месечина.
