Најголемите, најопасните и најпознатите - овие праисториски животни некогаш талкале - и владееле - на Земјата.
Со илјадници години, овие огромни суштества талкале по Земјата, додека климатските промени - или првите луѓе - не ја забрзале нивната смрт.
Глиптодон: Праисториско армадило со големина на автомобил
Помеѓу 5,3 милиони и 11.700 години, необично суштество наречено глиптодон - што значи „шуплив заб“ - одело по Земјата.
Долг 3 метри и тежок околу 1.800 килограми, овој „џиновски оклопен автомобил“ живеел во денешна Северна и Јужна Америка. Иако глиптодонот имал силна опашка и оклоп на грбот што сочинувал околу 1.000 плочи, тој веројатно живеел прилично мирно. Тревојадецот најмногу јадел трева и не морал да се грижи за крвавите конфликти околу дивиот свет.
Но, глиптодонот морал да се брани - дури и од други глиптодони - доколку било потребно. Неговата моќна опашка можела да здроби човечки череп, а грбот, како школка, бел силен штит.
Врз основа на оштетувањата пронајдени на фосилите на оклопот на глиптодонот, научниците веруваат дека животните често се тепале меѓусебно удирајќи се по грбот со нивните силни опашки.
Ова древно животно често морало да се бори со луѓето. Раните ловци веројатно го следеле глиптодонот заради месото и оклопот. Меѓутоа, за да го убијат, морале да го свртат на грб - што не било лесна задача - и со копје му го прободувале долниот дел на стомакот.
Владеењето на глиптодонот завршило набргу по последното ледено време. Климатските промени и агресивниот лов довеле до исчезнување на џиновското армадило, а денес само масивните коски зборуваат за неговото постоење.
Титанобоа: Монструозна змија
Замислете змија. Сега замислете дека е долга 13 метри и тешка 1,25 тони. Вака изгледала застрашувачката Titanoboa cerrejonensis или едноставно титанобоа.
Монструозната змија живеела пред околу 60 милиони години. По истребувањето на диносаурусите, таа станала доминантна во тропските џунгли на денешна Јужна Америка.
Титанобоата веројатно го демнела својот плен од плитките води. Ако несреќното животно се приближело доволно, змијата ќе удрела и ќе го здробела до смрт.
Мегатериум: Џиновски копнен мрзливец
Мегатериум бил род на копнени мрзливци кои живееле во Јужна и Централна Америка од доцниот плиоцен до доцниот плеистоцен.
Тој е еден од најголемите познати видови цицачи. Тежел до 4 тони и бил висок околу два метра. Тоа е најголемата позната копнена мрзливост, со иста големина како и денешните слонови, а во негово време само некои видови мамути би го престигнале по големина.
Населувал шумски области во Јужна Америка.
Изумрел пред околу 10.500 години. Но, денес во Бразил наводно има уште еден кој живее во Амазон, а таму го викаат мапингвари.
Деиносухус: Застрашувачко праисториско животно познато како „страшниот крокодил“
Кога станува збор за праисториски животни кои изгледаат како модерни ѕверови, тешко е да се победи Deinosuchus. Долг 10 метри и со заби со големина на банана, деиносухусот шетал во Северна Америка за време на доцниот креда, пред околу 82 до 73 милиони години. Дури и неговото име буквално се преведува како „страшен крокодил“.
Деиносухусот имал и муцка која наликувала на сијалица со две дупки. Научниците не се сигурни зошто на деиносухусот му биле потребни отвори, се претпоставува дека тие им помагале на животните да се оладат.
Џиновските крокодили најчесто јаделе морски желки и школки, но понекогаш се ги напаѓале роднините на Ти Рекс како што се Appalachiosaurus montgomeriensis и Albertosaurus - за што има траги од нивните заби на овие видови како доказ.
Овие страшни праисториски животни живееле низ денешните САД и Мексико. Фосили се пронајдени во Јута, Монтана, Вајоминг, Ново Мексико, Њу Џерси, Џорџија, Алабама, Мисисипи, Тексас и Северна Каролина.
Пештерска мечка: Пештерски мечки од леденото време
Висока повеќе од 3 метри и тешка речиси 1 тон, пештерската мечка (Ursus spelaeus) влевала страв во коските на древните луѓе.
Но, мечката веројатно не ги убивала - барем за да ги изеде. Научниците веруваат дека овие праисториски животни биле првенствено тревопасни животни.
За време на доцниот плеистоцен, овие мечки живееле низ цела Европа. Десетици илјади нивни фосили се пронајдени во пештери ширум континентот, што сугерира дека тие поминувале повеќе време во пештери отколку модерните мечки (кои често ги користат пештерите само за хибернација).
Еден од најдобро сочуваните фосили е откриен на островот Бољшој Љаховски во Сибир, откако се стопи вечниот мраз. Фосилот е стар помеѓу 39.500 и 22.000 години, а замрзнатата тундра го одржала во исклучително добра состојба. Студот ги спасил дури и внатрешните органи.
Мегаланија приска: Најголемиот познат гуштер во светот
Денешните комодо змејови можат да тежат до 70 килограми, но нивниот предок Megalania Prisca - познат и како Varanus priscus - можел да порасне помеѓу 220 и 1.800 килограми. Тоа е најголемиот познат гуштер што некогаш одел на Земјата.
Помеѓу 2 милиона и 40.000 години, ова застрашувачко суштество талкало во денешна Источна Австралија. Долг до 7 и пол метри, веројатно се хранел со други животни.
Иако нивната големина веројатно била доволно голема за да го освои и убива пленот, мегаланија приска имал уште едно оружје на располагање: отровна плунка. Научниците веруваат дека за да убијат користеле отров од жлездите во долната вилица.
Смилодон: Тигар со заби како сабји
Смилидонот е едно од најпознатите праисториски животни, чиј застрашувачки изглед му дале впечатливите заби, поради што го нарекуваат и сабјарден тигар.
Смилодонот живеел помеѓу 2,5 милиони и 11.700 години и ги населувал шумите на Северна и Јужна Америка. Мачката варирала по големина во зависност од видот. Smilodon gracilis можел да тежи околу 70 килограми, Smilodon fatalis 90, а Smilodon populator околу 220 килограми.
Еден неодамна откриен фосил од смилодон популатор, сепак, сугерира дека мачката можела да биде многу поголема. Врз основа на големината на главата, научниците сметаат дека таа би можела да тежи 450 килограми.
Без разлика на нивната големина, овие мачки споделуваат една дефинирачка карактеристика: песјаци. Остри песјаци виселе на двете страни од лицето на мачката. За да го гризат пленот, мачките морале да ја отворат устата повеќе од 90 степени.
Смилодон често ловел од дрвјата, користејќи го факторот изненадување скокал од гранка и ги заривал забите во пленот. А плен можело да биде секое животно: бизони, мрзливци, мамути...
Страшни волци: Праисториските животни прикажани во „Game of Thrones“
Во ТВ серијата „Game of Thrones“ многу ликови имаат страшен волк за придружник. Иако поголемиот дел од серијата е излезена од главата на креаторот - страшните волци беа вистински.
Вистинските страшни волци, наречени Canis dirus, или „страшни кучиња“, постоеле од пред околу 125.000 до 10.000 години во денешна Северна и Јужна Америка. Иако се слични на сивите волци, страшните волци се генетски различни.
Малку поголеми од сивите волци и со црвеникаво крзно, страшните волци тежеле околу 60 килограми и биле долги околу два метра. Како и страшните волци во серијата, канис дирус имал и застрашувачки вилици кои му помагале да убива.
Гигантопитекус: Најголемиот мајмун што некогаш живеел
Научниците немаат откриено многу фосили од ова животно, а оние што ги имаат главно се заби и делови од вилицата. Сепак, истражувачите успеаја да извлечат некои зачудувачки заклучоци.
Се верува дека гигантопитекусот (Gigantopithecus) бил висок околу 3 метри и можел да тежи речиси 300 килограми. Тој веројатно е предок на денешните орангутани, а живеел во Југоисточна Азија. Изумрел пред околу 100.000 години.
Пронајдени се речиси 2.000 големи катници, песјаци и други заби - врз основа на кои истражувачите заклучиле дека гигантопитекусот се хранел со растенија. Сепак, се чини дека таа диета го осудила на истребување. Како што се намалувале шумите во кои живеел, така се намалувале и неговите резерви со храна.
Навидум неспособни да се прилагодат и да ја напуштат безбедноста на шумата, џиновските мајмуни изумреле.
Волен носорог: Крзнени праисториски животни кои талкале по Евроазија
Сите слушнале за волнени мамути. Но, што е со волнените носорози?
На некој начин, волнените носорози (Coelodonta antiquitatis) биле многу слични на денешните носорози. Како модерните носорози, тие биле високи околу 2 метра и тежеле околу 3 тони. Имале и два рога, еден голем преден и еден помал меѓу очите.
Но, волнените носорози се разликувале на неколку значајни начини. Прво, тие имале подолги глави и тела, а пократки нозе. Имале и голема грпка зад рамената. И, се разбира, имале крзно.
Живееле на неколку места во светот. Нивни фосили се пронајдени во Шпанија, Сибир и Јужна Кореја, а се и честа тема на цртежите во пештерите.
Научниците веруваат дека климатските промени, а не прекумерниот лов, довеле до истребување на волнениот носорог.
