Древното царство Шјонну (匈奴/Xiōngnú) доминирало на азиските степи три века од 200 година п.н.е. Империјата била во конфликт со Кина и една од причините зошто е изграден Кинескиот ѕид, но има многу малку оригинални информации за овој народ.
Без никакви пишани записи, освен оние направени од кинеските хроничари кои ги сметале Шјонну за варвари, царството и неговиот народ долго останаа во сенките на историјата. Сега, древните докази за ДНК, комбинирани со плодовите од неодамнешните археолошки ископувања, ги откриваат тајните на една од најмоќните политички сили на таа доба.
Меѓународен тим на научници заврши генетска студија на две гробишта долж западната граница на империјата Шјонну во денешна Монголија: аристократските елитни гробишта во Тахилтин Котгор и локалните елитни гробишта во Шомбуузин Белчир.
Научниците ги секвенционираа геномите на 17 индивидуи закопани на две гробишта и открија „исклучително високи“ нивоа на генетска разновидност, што дава веројатност дека царството било мултиетничко, мултикултурно и повеќејазично, според новата студија објавена во петокот во списанието Science Advances.
Генетската разновидност беше пронајдена во одделни заедници, што сугерира дека царството не било само крпеница од хомогени групи обединети со заедничка цел.
„Сега имаме подобра идеја за тоа како Шјонну ја прошириле својата империја со инкорпорирање различни групи и користење на бракот и сродството во градењето на империјата“, рече искусниот автор Чонвон Јон, вонреден професор по биолошки науки на Националниот универзитет во Сеул, во соопштение за медиумите.
Од испитуваните поединечни гробници, оние со највисок статус им припаѓале на жените, што укажува на тоа дека тие имале особено моќна улога во општеството Шјонну. Елаборираните ковчези содржеле златни амблеми на сонцето и месечината кои биле симболи на моќта на Шјонну. Една гробница содржела остатоци од шест коњи и една кола.
„Овие елитни жени поседувале материјали не само за да го покажат својот статус (на пример, ремени и ѓердани), туку и да ја отелотворат моќта, како што се престижни добра за организирање на политизирани гозби. Тие биле многу почестени со раскошни понуди од сите оние што присуствувале на нивните погреби, демонстрирајќи го своето континуирано општествено значење во нивните заедници во текот на нивните животи“, рече Брајан Милер, археолог на проектот за студијата и доцент на Универзитетот во Мичиген.
Студијата открила и информации за животот на децата Шјонну. Адолесцентите, како и мажите, биле погребувани со лакови и стрели. Момчињата под 11 години не.
„Децата добивале различен третман во мртовечницата во зависност од возраста и полот, обезбедувајќи индиции за возраста на која полот и статусот биле доделени во општеството Шјонну“, вели вишата авторка на студијата, Кристина Воринер, вонреден професор по антропологија на Универзитетот Харвард и лидер на групата во Институт за еволутивна антропологија „Макс Планк“.
Урсула Броседер, археолог за праисторија од Универзитетот во Бон, рече дека истражувањето обезбедило подлабок увид во социјалната структура и општеството на Шјонну користејќи генетика како алатка.
„Возбудена сум што ќе видам повеќе студии од овој тип во иднина. Бидејќи бев еден од луѓето кои истакнаа дека зрелите жени се закопани со најпрестижните предмети, возбудена сум што гледам дека генетиката го потврдува овој став“, изјави Броседер.
Броседер додаде дека Шјонну често биле погрешно разбрани бидејќи повеќето информации за владеењето, како и други информации кои потекнуваат од евроазиските степи, доаѓаат од текстови од царска Кина и древна Хелада, каде што воглавно номадските сточари се сметале за инфериорни.
Милер објасни дека Шјонну оставиле моќно наследство што ги инспирирало подоцнежните номадски режими кои произлегле од евроазиските степи, како што се Монголите и Џингис Кан.
„Шјонну било име на династија, а не на народ, само по себе; но тој династички режим многу влијаел на народите во нивните кралства и оставил силно наследство во Евроазија“, објаснува научникот Милер.
Додаде дека многу подоцнежни групи го присвоиле моќното име Шјонну (или Хунну) додека основале свои држави, овековечувајќи ги таканаречените „хунски“ ентитети дури и до Атила и Хуните на работ на Европа неколку векови по распадот на Шјонну во внатрешноста на Азија.
