Мирот меѓу Украина и Русија сè уште изгледа далеку, но светската цена на нафтата полека - но упорно - паѓа со денови. Што се случува? Дали 137 долари за барел беа врвот?
Додека сите се натпреваруваат во жалење за поскапувањето на горивата, кривата на цената на нафтата на берзата се менува од минатиот четврток, но јасно покажува каде оди: надолу, пишува Deutsche Welle.
Барел од најквалитетната нафта Брент падна од 137 долари на 7 март - рекордна цена во последните 14 години - „под стотка“ на 97,50 долари. Слично е и со американската сорта WTI, а иако сè уште малку скока, нема тренд на значителен раст.
Звучи неверојатно дека цената на нафтата веќе падна на нивото пред нападот на Русија врз Украина, иако нема голем оптимизам дека оваа војна конечно може да заврши, а уште помалку дека санкциите против Русија ќе бидат укинати - што го направи купувањето нафта од таа земја ризичен потфат. Значи, што навистина се случува?
Има неколку причини, но една е најважна
Всушност, постојат неколку причини, и како што објаснува Карстен Фрич, експерт за стоки во Commerzbank, за ARD, а една од најважните може да се сумира во еден збор: Иран.
Во вестите од Украина, многумина можеби пропуштија дека и од Вашингтон, и од Москва се слушна дека нивниот спор не смее да има ефект врз соработката на Русија и Иран за нејзината нуклеарна програма, а со тоа и на новиот меѓународен договор за нуклеарните аспирации на Техеран. Преведено на јазикот на берзанските шпекуланти, ова го отвора патот за укинување на американските санкции против Иран и враќање на земјата на светскиот пазар на нафта, објаснува банкарскиот експерт.
Бидејќи треба да разбереме и како се создава цената: не со реални набавки, туку добар дел е побарувачката и шпекулациите каде се пресметува дека цената на нафтата ќе расте. И по помислата на Иран и неговата панична желба да ја продаде својата нафта за да ја оживее својата уништена економија, шпекулантите брзо сфаќаат дека лесно можат да си ги изгорат прстите.
Втората причина е природата на цената на суровините како нафтата: таа всушност постои, но прашање е по која цена може да се експлоатира. Можеби ќе потрае некое време, но со над 100 долари, методот на фракинг се исплати. Ова особено важи за локациите во САД: многумина ја прекинаа експлоатацијата за време на ерата на короната, но колку е повисока цената, толку повеќе тие почнуваат да работат повторно.
Короната во Кина е уште една причина
И има уште една причина: короната во Кина. Таа земја постојано води политика на „нулта толеранција“, така што сега погоните повторно се затвораат, се воведува карантин и сè е стопирано. Ова не е добра вест за светската економија и за целиот синџир на снабдување, но дефинитивно е причина за помалата побарувачка на нафта на светскиот пазар.
Дали тогаш тие 137 долари за барел беа рекорд што повеќе нема да се надмине оваа година? Тука сите се претпазливи: ако економистите навистина знаеја со сигурност, тогаш сите ќе беа милионери.
Но, Роберт Ретфелд од Wellenreiter Invest за ARD вели: „Дури и во својот план за економски раст за оваа година, Кина предвиде ‘само’ 5,5% и кога сето тоа ќе се собере и одземе, во никој случај не би го вложила својот последен цент во шпекулации дека цената на нафтата повторно ќе расте. Овој врв од 137, најверојатно, би можел да биде рекорд оваа година“.
Во историјата, сите нафтени кризи - од Израелско-египетската војна и затворањето на Суецкиот Канал до Кувајт и војната против Ирак - покажаа дека цената на нафтата обично експлодира кога шпекулантите го очекуваат најлошото. Кога тоа ќе се случи, тогаш знаеме на што сме и со текот на времето се појавуваат алтернативи. Но, кога ќе го видиме на нашата бензинска пумпа - тоа е многу потешко прашање.
