По користењето на вештачката интелигенција за откривање на првиот прочитан збор од неотворениот херкуланеумски свиток, тим на истражувачи откри неколку речиси целосни пасуси од древниот текст, обезбедувајќи увид во филозофијата од пред речиси 2.000 години.
Свитоците Херкуланеум се стотици папируси кои ја преживеале ерупцијата на Везув во 79 година од нашата ера. Во нивната јагленосана состојба, древните документи би се распаднале доколку некој се обиде да ги одвитка, а било натпис на преживеаните делови би било речиси нечитливо за човечкото око.
Користејќи компјутерска технологија и напредна вештачка интелигенција, истражувачите сега можат да ги анализираат свитоците од Херкуланеум без да ги одвиткаат и да ризикуваат оштетување на екстремно кревките документи. Повеќе од 2.000 знаци, првите целосни пасуси, се дешифрирани од свитокот, според соопштението во понеделникот на компјутерските научници кои го започнаа Vesuvius Challenge, натпревар дизајниран да го забрза дешифрирањето на свитоците.
„Неверојатно е задоволството да се знае дека овие работи се достапни и дека сега имаме механизам да ги читаме и дека нивното читање ќе создаде цело поле на студирање и стипендија за класицистите“, рече Брент Сиалс, професор по компјутерски науки на Универзитетот „Кентаки“ и кокреатор на Vesuvius Challenge, пишува CNN.
Првиот прочитан збор од неотворен свиток заедно го пронашле Лук Фаритор и Јусеф Надер, студент по компјутерски науки на Универзитетот „Небраска“ и дипломиран студент по биороботика на Универзитетот „Фраје“ во Берлин, во октомври. Оваа година, заедно со Јулиан Шилигер, студент по роботика на „ЕТХ“ во Цирих, тројцата ја освоија главната награда на натпреварот од 700.000 долари за тоа што беа првиот тим што дешифрираше повеќе од 85% од знаците од четири континуирани пасуси во ист свиток.
Уште повеќе, тимот ги надмина барањата на конкуренцијата и прочита 15 делумни колони текст, што е околу 5% од свитокот.
Триото го откри текстот со примена на техника позната како „виртуелно одмотување“ на завитканиот свиток, еден од неколкуте во сопственост на Институт де Франс, кој е објавен на веб-страницата на натпреварувањето.
Процесот вклучувал користење на компјутерска томографија, процедура на рендген за скенирање на завитканиот, искривен папирус, што им овозможило на истражувачите практично да ги израмнат свитоците и да го откријат мастилото на страницата користејќи напредна вештачка интелигенција. Откако Фаритор, Надер и Шилигер ги пронашле хеленските букви, биле донесени стручни папиролози од Англија, Франција и Италија за да го оценат текстот.
„Ако го погледнете нивото на вокабулар (од пасусите), овде се одвива навистина нијансиран, интелектуален разговор. ... Едноставно ме возбудува што им доставувам на научниците апсолутно недопрена, целосна копија од тоа што е ова, за да можат да ја завршат својата работа, а потоа ние целосно да го разбереме“, рече Сиалс, кој првично го создал методот за одмотување и а развивал технологијата речиси 20 години.
Беа пронајдени повеќе од 1.000 карбонизирани свитоци по ерупцијата на вулканот Везув во близина на Неапол, Италија, кој ги прекрил со вулканска пепел старите римски градови Помпеја и Херкуланеум. Јагленосаните документи, сега наречени Херкуланеумски свитоци, се пронајдени во зграда за која се верува дека била дом на свекорот на Јулиј Цезар, според Универзитетот „Кентаки“.
Неодамна декодираните пасуси беа извадени од крајот на еден свитокот и откриваат зборови напишани од филозофот Филодем, за кој се верува дека бил филозоф во резиденција кој работел во библиотеката каде што се пронајдени свитоците, се вели во соопштението.
Во дешифрираниот текст, Филодем пишува за „задоволството“ и дали изобилството на достапни добра може да влијае на количината на задоволство што тие го обезбедуваат.
„Како и во случајот со храната, не веруваме веднаш дека оскудните работи се апсолутно попријатни од оние што ги има во изобилство“, гласи првата реченица.
„Филодем беше напуштен со текот на годините бидејќи не можевме опширно да ги читаме неговите пасуси. Само со тешкотија, ги добиваме само овие мали фрагменти. Во овие пасуси, тој ги убедува луѓето што го слушаат да се релаксираат, да најдат добри пријателства, да го поминуваат своето време живеејќи во моментот и уживајќи во задоволствата“, вели Роџер Мекфарлејн, професор по класични студии на Универзитетот „Бригам Јанг“, кој ги проучувал Херкуланеумските свитоци.
Мекфарлејн не бил вклучен во откритието, но беше вклучен во потврдувањето на првиот збор што излезе во октомври.
Сиалс рече дека се надева дека годинава ќе го дешифрира речиси целиот свиток, а новиот натпревар за голема награда поставува уште поамбициозна цел, нудејќи парична награда од 100.000 американски долари на првиот тим што ќе може да дешифрира најмалку 90% од сите четири свитоци објавени на веб-страницата на натпреварот.
„Победниците на Vesuvius Challenge можат да добијат текст кој е автентичен, но не резултира со уништување на свитокот. И тоа е веројатно најневеројатното нешто во тоа“, рече Макфарлејн.
