Астрономите следеа еден од најмоќните и најоддалечените брзи изблици на радиобранови (FRB) некогаш откриени и го пронајдоа неговиот извор - ретка група галаксии кои изгледаат како дамка.
Интензивниот сигнал FRB 20220610A првпат беше откриен на 10 јуни 2022 година, достигнувајќи до Земјата откако патуваше неверојатни 8 милијарди светлосни години.
Што всушност се брзите изблици на радиобранови и зошто тие толку многу ги фасцинираат научниците? FRB се една од најфасцинантните мистерии во универзумот. Ова се екстремно моќни сигнали, некои ослободуваат повеќе енергија од 500 милиони сонца и траат помалку од око да трепнеш.
Една од најважните карактеристики на FRB е тоа што тие се краткотрајни и непредвидливи. Тие обично се појавуваат ненадејно на некој дел од небото и траат само неколку милисекунди.
FRB 20220610A траеше помалку од милисекунда, но беше четирипати помоќен од претходно откриените FRB. За време на својот краток излив, тој ослободи енергија колку што ослободува Сонцето за 30 години.
Користејќи ги податоците од радиотелескопот Square Kilometer Array Pathfinder (ASKAP) во Западна Австралија и Многу големиот телескоп во Чиле, научниците успеаја да утврдат од каде потекнува овој моќен радиоизблик. Неговиот извор беше огромна небесна „дупка“, за која првично се мислеше дека е неправилна галаксија или група од три галаксии.
Но, сега астрономите сфатија дека всушност станува збор за група од најмалку седум галаксии, кои се толку блиску една до друга што сите би можеле да се вклопат во внатрешноста на Млечниот Пат, пишува CNN.
Се чини дека оваа необична група галаксии е во интеракција или можеби во процес на спојување, велат научниците.
„Оваа група галаксии, позната како компактно јато, е навистина исклучителна и е меѓу најгустите структури во галактички размери што сме ги забележале досега“, рече астрономот Вен-фаи Фонг од Универзитетот Нортвестерн во САД.
Со оглед на интеракцијата помеѓу галаксиите, може да има изблик на формирање на ѕвезди, што може да се поврзе со појавата на FRB. Иако астрономите досега откриле речиси 1.000 брзи изблици на радиобранови, сè уште не е целосно јасно што ги предизвикува.
Научниците веруваат дека нивниот најверојатен извор се компактните објекти во вселената, како што се црните дупки или неутронските ѕвезди - магнетарите. Магнетар е неутронска ѕвезда со исклучително силно магнетно поле, чие распаѓање поттикнува емисија на огромно количество високоенергетско електромагнетно зрачење, особено Х и гама зраци.
Неутронските ѕвезди се срушени јадра на масивни ѕвезди кои го завршиле својот живот и го исфрлиле најголемиот дел од нивниот материјал во вселената. Останатите јадра се сè уште помасивни од Сонцето (најчесто меѓу 1,38 и 2,1 соларна маса), но тие се исклучително мали, со дијаметар од само околу 20 километри.
