Русија би можела да банкротира пред да ја освои Украина. Финансиските проблеми едноставно напредуваат побрзо од нејзината војска. Самите санкции се најмал проблем, бидејќи дел од нив сè уште не се имплементирани, а повеќето од нив временски немаше прилика да немаат ефект.
Она што моментално ја уништува се очекувањата. Освен координираната изолација на Русија, овие очекувања се поврзани и со воената ситуација во Украина, која не се развива како што замислил Путин.
Курсот на националната валута падна на повеќе од 100 рубли за еден долар, со што изгуби една третина од вредноста од почетокот на годината. 40% од девизните резерви на Централната банка на Русија се замрзнати, што сериозно ја ограничува нејзината способност да се бори против падот на рубљата. Ова ја принуди да воведе остри политики, како што е зголемувањето на референтната каматна стапка од 9,5% на 20%, а Министерството за финансии им препиша на извозните компании дека 80% од нивните девизни приходи мора автоматски да се заменуваат за рубли.
Голем дел од финансискиот систем на Русија е исфрлен од SWIFT, глобалната мрежа преку која комуницираат повеќето финансиски институции во светот. Ова го прави бизнисот многу тежок и треба да се бараат алтернативни, помалку безбедни канали.
Московската берза е затворена веќе три дена. Пред затворањето, берзанскиот индекс остро падна поради острата распродажба. Затоа е донесена уредба за забрана на странците да продаваат акции, што и онака не можат да го направат бидејќи берзата е затворена. Странските инвеститори поседуваат акции во Русија во вредност од 15 до 20 трилиони рубљи, што е околу една третина од пазарот.
Федерацијата на европските берзи, организација која ги обединува сите берзи во Европа (ЕУ, ОК, Швајцарија и други земји), ѝ го одзеде членството на набљудувач на Московската берза. Одлуката е донесена едногласно, а во соопштението се изразува длабока поддршка за народот на Украина.
Некои членки, како што е Германската берза со седиште во Франкфурт, веќе забранија тргување со акции на руски компании и тргување со руски инвеститори. Покрај европските берзи, САД забранија и тргување со акции и други хартии од вредност на руски компании и инвеститори од Русија.
Акциите на руските компании на лондонската берза изгубија дури 98 отсто од вредноста. Ништо подобра не е ситуацијата на њујоршката берза. Стотици милијарди долари испариле. Поточно, во моментот на пишување, само на лондонската берза исчезнаа акции на руски компании во вредност од околу 570 милијарди долари.
Газпром, Сбербанк, Роснефт...иста е ситуацијата со секоја компанија, се занимаваа со нафта или финансии. Сбербанк изгуби 99,99% од својата вредност и моменталната цена на акцијата е 0,01 $, т.е. еден цент. Во 2022 година, банката влезе со цена на акција од 16 долари, а уште 28,02 беше 1,06 долари. Во моментов тргувањето е блокирано, па акциите на најголемата руска банка не можат да се купат за ниту еден цент.
Европската централна банка (ЕЦБ) објави дека Сбербанк Европа, подружница на руската матична Сбербанк, наскоро ќе пропадне. Руската Сбербанк држи една третина од вкупните средства на сите банки во Русија и нејзиниот колапс сигурно ќе го урне целиот финансиски сектор во Русија. Бидејќи сопственикот на Сбербанк во Русија е државен фонд кој во голема мера се занимава со пензиски заштеди, домино ефектот од пензиите на многу Руси исто така ќе пропадне.
Од друга страна, колапсот на Сбербанк на Европа не претставува ризик за стабилноста на финансискиот систем на ЕУ. Не само што европската подружница не е значајна банка во ЕУ, туку и матичната Сбербанк, убедливо најголема во Русија, е само 26-та најголема банка во Европа (податоците важат за почетокот на 2022 година).
Војната во Украина и санкциите наметнати на Централната банка на Русија, т.е. замрзнувањето на 40% од девизните резерви може да доведе до тоа Русија да не може да ги врати долговите. Тоа практично значи државен банкрот. Русија, всушност, веќе престана да враќа некои долгови, со што практично банкротираше.
Централната банка на Русија го забрани плаќањето на купони за сопствениците на обврзници. Купонските плаќања се како камата и издавачот на обврзницата мора да му плаќа на сопственикот на обврзницата одреден процент од номиналната вредност на годишно ниво, до доспевање на обврзницата, кога издавачот на обврзницата (во овој случај Русија) мора да ја врати целосната вредност на обврзницата на сопственикот на обврзницата.
На пример, Русија издава обврзница од 10.000 рубли со купонски плаќања од 7,5%. Тоа значи дека некој ќе купи обврзница од 10.000 рубли, а според неа ќе има право на годишна исплата од 750 рубли. Се разбира, странците ќе менуваат алишта за долари и евра. Ако обврзницата е издадена на пет години, тогаш по тој период издавачот ќе треба да го отплати долгот на кој е издадена (10.000 рубли), а во текот на тие пет години на имателот на обврзницата ќе му исплати купон.
Исплатата на овие купонски плаќања ја стопираше Централната банка на Русија со цел да се запре одливот на долари од руската економија и дополнително да се влоши курсот на рубљата во однос на доларот. Странските сопственици добиваат купони во рубљи, но потоа купуваат долари и на тој начин го намалуваат износот на долари во Русија, а го зголемуваат износот на рубљите, што создава дополнителен притисок за намалување на вредноста на рубљата.
Накратко, очајнички потег е обидот да се запре девалвацијата на рубљата, но во исто време Русија практично престана да ги враќа долговите, т.е. банкротираше. Се уште го враќа главниот долг, т.е. го плаќа достасаниот долг по доспевање на обврзниците но не плаќа купони. Но, договорите CDS (своп за кредитни обврски), кои ги осигуруваат инвеститорите од банкрот, покажуваат 56% шанса Русија да престане да го враќа својот главен долг, што е највисоко ниво од 2008 година.
Европската централна банка (ЕЦБ) објави дека Сбербанк Европа, подружница на руската матична Сбербанк, наскоро ќе пропадне. Руската Сбербанк држи една третина од вкупните средства на сите банки во Русија, а нејзиниот колапс сигурно ќе го уништи целиот финансиски сектор во Русија. Бидејќи сопственикот на Сбербанк во Русија е државен фонд кој во голема мера е заинтересиран за пензиски заштеди, домино ефектот од пензиите на многу Руси исто така ќе пропадне.
Од друга страна, колапсот на Сбербанк во Европа не претставува ризик за стабилноста на финансискиот систем на ЕУ. Не само што европската подружница не е значајна банка во ЕУ, туку и матичната Сбербанк, убедливо најголема во Русија, е само 26-та најголема банка во Европа (податоците важат за почетокот на 2022 година).
Војната во Украина и санкциите наметнати на Централната банка на Русија, т.е. замрзнувањето на 40% од девизните резерви може да доведе до тоа Русија да не може да ги отплати своите долгови. Тоа практично значи државен банкрот. Русија, всушност, веќе престана да враќа некои долгови, со што практично банкротираше.
Централната банка на Русија го забрани плаќањето на купони за сопствениците на обврзници. Купонските плаќања се и камата и издавачот на обврзницата мора да му плаќа на сопственикот на обврзницата одреден процент од номиналната вредност на годишно ниво, до доспевање на обврзницата, кога издавачот на обврзницата (во овој случај Русија) мора да ја врати целосната вредност на обврзницата.сопственикот на обврзницата.
На пример, Русија издава обврзници од 10.000 рубли со купонски плаќања од 7,5%. Тоа значи дека некој ќе купи обврзница од 10.000 рубли, а според него нема да има право на годишна исплата од 750 рубли. Се разбира, странците ќе ги менуваат парите за долари и евра. Ако обврзницата е издадена на пет години, тогаш по тој период издавачот ќе треба да го отплати долгот на кој е издадена (10.000 рубли), а во текот на тие пет години имателот на обврзницата ќе му исплати купон.
Исплатата на овие купонски плаќања ја стопираше Централната банка на Русија со цел да се запре одливот на долари од руската економија и дополнително да се влоши курсот на рубљата во однос на доларот. Странските сопственици добиваат купони во рубљи, но потоа купуваат долари и на тој начин го намалуваат износот на долари во Русија, а го зголемуваат износот на рубљите, што создава дополнителен притисок за намалување на вредноста на рубљата.
Накратко, очајнички потег е да се запре девалвацијата на рубљата, но во исто време Русија практично престана да ги враќа долговите, т.е. отиде во стечај. Се уште се враќа главниот долг, т.е. го плаќа доспеаниот долг по доспевање на обврзниците, но не плаќа купони. Сепак, аранжманите ЦДС (Credit Swap Swap), кои ги осигуруваат инвеститорите од банкрот, покажуваат 56% шанси Русија да престане да го враќа својот главен долг, што е највисоко ниво од 2008 година.
