Европската Унија би можела да се справи со краткорочни прекини во испораките на руски гас, но со тешки последици за економијата и итни мерки за намалување на побарувачката, се наведува во студијата на Институтот Бригел.
Ескалацијата на тензиите меѓу Западот и Русија поради Украина ја зголеми загриженоста за испораките на руски гас во Европа, што ја поттикна Европската комисија и САД да бараат алтернативни опции за снабдување, забележува Ројтерс.
Доколку Русија целосно го прекине извозот на гас, Европската Унија ќе мора да го зголеми увозот на течен природен гас (LNG) и да воведе итни мерки за намалување на побарувачката, како што се затворање на постројки, за да се спречи сериозниот недостиг, покажа анализата на Институтот Бригел.
„Сценариото за конфликт би вклучило тешки и скапи одлуки за Европа за да може правилно да управува со ситуацијата“ и би имало тешки последици за економијата, предупреди Симоне Таљапјетра, виш соработник во Бригел.
Испораките од Русија беа помали од очекуваното во последните месеци, па цените нагло пораснаа. Во такви услови, домаќинствата во Европа веќе се соочуваат со повисоки сметки, а секторите во економијата зависни од гас се принудени да го намалат производството. Русија покрива околу 40 отсто од потрошувачката на гас во ЕУ, со големи разлики меѓу земјите-членки во зависност од увозот на руски гас.
Терминалите за увоз на течен природен гас се концентрирани на Пиринејскиот Полуостров, така што тој регион може да увезува 40 терават часови гас месечно, а може да троши само 30 терават часови. Проблем е транспортот на вишокот гас до останатиот дел од Европа, бидејќи постојните гасоводи овозможуваат транспорт на најмногу пет терават часови месечно.
Гасот што пристигнува во Франција веќе е преработен за комерцијална употреба и обично не може едноставно да се испрати до соседните системи. Во северозападна Европа, гасот има различни калориски вредности кои бараат различна инфраструктура.
Гасоводниот систем во Централна и Источна Европа е дизајниран да транспортира гас од исток и покрај капацитетот за промена на протокот, премногу гас од запад може да предизвика метеж и да ја спречи испораката на потребната количина гас. Тоа значи дека и земјите од регионот се во опасност од недостиг доколку Москва ги намали испораките, заклучува Институтот.
Постоечката инфраструктура во принцип овозможува поголем увоз на гас од Норвешка и Северна Африка и поголема испорака на течен гас, од вкупно 17 терават часови неделно, што би можело да го замени постојното ниско ниво на увоз од Русија од 18 терават часови неделно.
Но, само затоа што имате инфраструктура не значи дека имате гас, предупредува Институтот, потсетувајќи на изјавата на норвешкиот премиер дека неговата земја веќе испорачува максимален гас во ЕУ и дека снабдувањето со LNG е тесно. Овие земји можеби нема да можат да ги зголемат испораките на гас, па затоа ќе биде неопходно истовремено да се намали побарувачката, се вели во студијата.
Ако Русија го прекине снабдувањето со гас во февруари, кое достигна околу 1.700 теравати во 2021 година, залихите на гас во складиштето во ЕУ може да се намалат на само 140 теравати во април. Доколку температурите бидат многу ниски, магацините ќе бидат празни до крајот на март, предупредуваат од Бригел.
Доколку суспензијата биде продолжена до следната зима и понатаму, ЕУ ќе има уште поголеми проблеми и ќе биде принудена дополнително да ги ограничи трошоците. Алтернативните опции се поголема потрошувачка на јаглен, а со тоа и повисоки емисии на CO2, и политички чувствително германско одложување во затворањето на нуклеарните централи.
Скокот на побарувачката за течен природен гас може да ги зголеми цените уште повеќе, погодувајќи ја економијата на ЕУ и посиромашните земји кои купуваат LNG на аукции.
Европските терминали за гасификација и неискористениот капацитет на гасоводот би можеле технички да покријат замена на 1.700 TWh руски гас, но во пракса може да останат неискористени поради ограничениот глобален капацитет за втечнување и обврските на добавувачите на LNG кон Азија, соопшти Институтот.
