По смртоносниот удар на астероид пред 66 милиони години, кој им пресуди на диносаурусите, се чини дека силата им била поважна од мозокот на цицачите кои успеале да ја преживеат катаклизмата и да го заземат новиот, променет свет.
Научниците велат дека анализата на фосилите на палеоценските цицачи, која опфаќа 10 милиони години откако астероид збриша три четвртини од видовите на Земјата, покажа дека иако нивните тела станале многу поголеми, големината на нивниот мозок во однос на телесната тежина всушност се намалила.
Наодите се во спротивност со идејата дека интелигенцијата била таа што ги принудила цицачите, мали играчи во добата на диносауруси, да станат нови владетели на планетата по масовното исчезнување на видовите на крајот на Креда.
„Процесот на појава на голем мозок кај цицачите по истребувањето бил многу побавен отколку што мислевме“, рече Орнела Бертранд, палеонтолог за цицачи од Универзитетот во Единбург и главен автор на студијата објавена во списанието Science.
Научниците користеа компјутерска томографија за скенирање фосили на 28 палеоценски цицачи и 96 од следната еоценска епоха, која се протега наназад од пред 56-34 милиони години. Тие ја процениле големината на мозокот и развојот на специфични церебрални компоненти. Растот на мозокот, откриле тие, започнал за време на еоценот, заедно со промената во важноста на различните функции.
Остроумната интелигенција стигнала милиони години подоцна
„Спротивно на нашите очекувања, цицачите кои го преживеале астероидот и ги надживеале диносаурусите биле прилично глупави. Тие не биле ни блиску до менталните способности на денешните цицачи - а остроумната интелигенција стигнала дури многу милиони години подоцна“, рече палеонтологот од Универзитетот во Единбург и коавтор на студијата, Стив Брусате.
Цицачите почнале да развиваат поголемо тело речиси веднаш по масовното истребување кое ги елиминирало диносаурусите. Пред тоа, цицачите обично биле со големина на лисица. За време на палеоценот, некои станале големи како мечки.
„Кога изумреле диносаурусите кои не летале, цицачите имале невидена можност и тие почнале да доминираат со екосистемите кои останале празни, станувајќи сè поголеми“, рече Бертранд. Научниците открија дека сетилото за мирис, мерено преку развојот на олфакторните лобуси на мозокот, било од клучно значење за палеоценските цицачи додека преземале нови улоги во екосистемите.“
За време на еоценот, други способности, како што се поголема интеграција на видот, слухот, меморијата и моторната контрола - поврзани со развојот на неокортексот - стануваат сè поважни за опстанок.
„Има цена поврзана со големиот мозок. Енергијата што ја троши мозокот претставува 20 отсто од вкупната енергија што му е потребна на телото. Така, еволуцијата на големиот мозок може да се случи само кога придобивките од големиот мозок ги надминуваат трошоците за одржување“ рече Бертранд. Цицачите сега можат да се пофалат со најголем мозок во животинското царство во однос на големината на телото.
Нивниот еоценски раст на мозокот се случил бидејќи конкуренцијата за ресурси се интензивирала и сложеното однесување станало витално за опстанокот на видовите, рече Бертранд. Некои архаични палеоценски лози исчезнале, заменети со цицачи кои се повеќе слични на оние што живеат денес. Со исчезнувањето на диносаурусите предатори и тревопасните животни, цицачите почнале да ги исполнуваат овие улоги во палеоценот, времето на еволутивните експерименти.
Арктокион, со големина на пантер, еден од проучуваните цицачи, имал големи заби и јадел месо, а можеби и растенија. Тревопасот Ектоконус со големина на лама, исто така проучуван, бил со силна градба со силни екстремитети и стапала.
Студијата се фокусираше на плацентарните цицачи, убедливо најчестите цицачи. Фосилите откриени во последниве години во Ново Мексико, Колорадо и Франција дадоа увид во палеоценските цицачи.
„Во рок од 100.000 години од изумирањето, богатството на видовите се зголемило, а цицачите брзо станале морфолошки разновидни“, рече Бертранд.
„Некои палеоценски видови генерално биле големи и сосема различни од денешните групи, додека други живееле на дрвја и можеби биле можни предци на приматите - група која ги вклучувала луѓето многу подоцна. Во палеоценот, цицачите еволуирале непречено.“
