Се чини дека луѓето со една од крвните групи А имаат поголема веројатност да доживеат мозочен удар пред 60-тата година од животот во споредба со луѓето со други крвни групи, покажа студија од 2022 година.
Крвните групи ја опишуваат богатата разновидност на хемикалии прикажани на површината на нашите црвени крвни зрнца. Меѓу најпознатите се А и Б, кои можат да бидат присутни заедно како АБ и 0.
Дури и во овие главни крвни групи постојат суптилни варијации кои произлегуваат од мутации во одговорните гени.
Сега геномското истражување откри јасна врска помеѓу генот на подгрупата А1 и раниот мозочен удар.
Истражувачите здружија податоци од 48 генетски студии, кои вклучија приближно 17.000 луѓе кои имале мозочен удар и речиси 600.000 луѓе од контролната група која немала мозочен удар. Сите учесници беа на возраст од 18 до 59 години.
Пребарувањето ширум геномот откри две локуси силно поврзани со претходниот ризик од мозочен удар. Едниот се совпадна со локацијата на гените за крвната група.
Друга анализа на специфични типови на гени на крвната група покажа дека луѓето чии гени ја кодираат варијацијата од типот А имале 16 отсто поголеми шанси да доживеат мозочен удар пред возраст од 60 години, во споредба со популацијата на другите крвни групи.
За оние со ген за групата О1, ризикот беше 12 проценти помал.
Истражувачите сепак забележуваат дека дополнителниот ризик од мозочен удар кај луѓето со крвна група А е мал, така што нема потреба од дополнителна претпазливост или скрининг во оваа група.
„Сè уште не знаеме зошто крвната група А би претставувала поголем ризик“, рече постариот автор и васкуларен невролог Стивен Китнер од Универзитетот во Мериленд во изјава во 2022 година. „Но, тоа веројатно е поврзано со факторите на згрутчување на крвта, како што се тромбоцитите и клетките што ги обложуваат крвните садови, како и други циркулирачки протеини, од кои сите играат улога во развојот на згрутчување на крвта“, рече тој.
И додека наодите на студијата може да изгледаат алармантни, таа крвна група може да го промени ризикот од ран мозочен удар, овие резултати треба да се стават во контекст.
Секоја година во САД, нешто помалку од 800.000 луѓе доживуваат мозочен удар. Повеќето од овие настани, околу три од четири, се јавуваат кај луѓе на возраст над 65 години, со ризици кои се удвојуваат секоја деценија по 55-тата година од животот.
Исто така, луѓето вклучени во студијата живееле во Северна Америка, Европа, Јапонија, Пакистан и Австралија, а луѓето со неевропско потекло сочинуваат само 35 отсто од учесниците. Идните студии со поразновиден примерок би можеле да помогнат да се разјасни значењето на резултатите.
„Јасно е дека ни требаат повеќе последователни студии за да ги разјасниме механизмите на зголемен ризик од мозочен удар“, рече Китнер.
Друг клучен наод на студијата дојде од споредувањето на луѓето кои имале мозочен удар пред 60-тата година од животот со оние кои имале мозочен удар после 60-тата година. За ова, истражувачите користеле збир на податоци од околу 9.300 луѓе на возраст над 60 години кои имале мозочен удар и околу 25.000 контролни луѓе на возраст над 60 години кои немале мозочен удар.
Тие откриле дека зголемениот ризик од мозочен удар во крвната група А станал незначителен кај групата со доцен почеток, што укажува на тоа дека мозочните удари кои се јавуваат на рана возраст може да имаат различен механизам во споредба со оние што се случуваат подоцна.
Мозочните удари кај помладите луѓе се со помала веројатност да бидат предизвикани од масни наслаги во артериите (процес наречен атеросклероза) и поверојатно да бидат предизвикани од фактори поврзани со формирање на згрутчување, велат авторите.
Студијата исто така покажа дека луѓето со крвна група Б имаат околу 11 отсто поголеми шанси да доживеат мозочен удар во споредба со контролната група која немала мозочен удар, без оглед на нивната возраст.
Претходните студии покажуваат дека делот од геномот што ја кодира крвната група, наречен „ABO lokus“, е поврзан со калцификацијата на коронарните артерии, која го ограничува протокот на крв и срцев удар. Генетската секвенца за крвните групи А и Б е исто така поврзана со малку поголем ризик од згрутчување на крвта во вените, наречена венска тромбоза.
Трудот е објавен во списанието Neurology.
